اخبار سیاسی روز

تحلیل شریعتمداری ازمذاکرات هسته‌ای

امتیازاتی که 'نقد' داده‌ایم و 'وعده'هایی که نسیه تحویل گرفته‌ایم

آنچه تاکنون شاهد بوده‌ایم، امتیازات فراوانی است که «نقد» داده‌ایم و «وعده»هایی که به صورت نسیه تحویل گرفته‌ایم.

به گزارش مشرق، مدیر مسوول کیهان، در سرمقاله امروز به ارزیابی مذاکرات هسته ای ایران باگروه 1+5 پرداخته و نوشته است:1- چند هفته قبل- اواخر اردیبهشت ماه - آقای «داگلاس جل» دبیر سرویس خارجی روزنامه «واشنگتن‌پست» برای مصاحبه به کیهان آمده بود. گفت‌وگو به چالش هسته‌ای کشیده شد و بهانه‌جویی‌های آمریکا که بیرون از چارچوب فنی و حقوقی معاهده NPT  و پادمان‌های مربوطه مطرح شده و هنوز هم می‌شود. وقتی به نمونه‌های مستندی از این دست زورگویی‌ها و باج‌خواهی‌ها اشاره شد، خبرنگار واشنگتن‌پست گفت: ولی مسئله اصلی آن است که غرب نگران دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است. به ایشان گفته شد؛ براساس گزارش مستند ماه دسامبر 2013- دی ماه 92- شبکه تلویزیونی سی.ان.ان در حال حاضر بیش از 17 هزار سلاح اتمی - اعم از بمب و کلاهک هسته‌ای - در دنیا وجود دارد که بیشترین آنها متعلق به آمریکاست. در همین گزارش آمده است، استفاده از این سلاح‌های اتمی در اولین هفته بعد از انفجار دستکم 20‌میلیون نفر را به کام مرگ می‌برد و تاکید شده که فقط موشک‌های پیشرفته «تریدنت» آمریکا که توسط زیردریایی حمل می‌شود از 96 کلاهک‌هسته‌ای برخوردارند که هر یک از آنها 10 تا 20 برابر قوی‌تر از بمب‌های هسته ای است که تاکنون استفاده شده‌اند. آمریکا دستکم 14 زیردریایی از این نوع در اختیار دارد و این غیر از صدها موشک آماده شلیک و هزاران بمب‌اتمی قابل حمل و پرتاب از طریق بمب‌افکن های پهن‌پیکر و دور پرواز است. بعد از این توضیح که در اینجا به اختصار آمده است از آقای داگلاس جل پرسیده شد؛ با توجه به این حجم انبوه از سلاح‌های هسته‌ای که آمریکا در اختیار دارد آیا این سخن مضحک و خنده‌دار نیست که ادعا می‌کنند نگران یک بمب هسته‌ای هستند که احتمالا جمهوری اسلامی ایران تا پایان سال 2014 موفق به تولید آن خواهد شد؟! عکس‌العمل آنها نیز خنده‌ای بلند بود، حاکی از تائید و البته بی‌آن که بر این تائید سخنی بیفزایند، شاید به این علت که می‌دانستند گفت‌وگوها ضبط می‌شود و احتمالا در آن سوی آب‌ها باید پاسخگو باشند!
2- صبح روز دوشنبه هفته گذشته، تیم مذاکره‌کننده کشورمان برای ادامه مذاکره با 5+1 عازم وین شد و قرار است تا پایان روز 29 تیرماه - 20 ژوئیه- به‌مدت 20 روز مذاکرات سخت و فشرده‌ای با حریف داشته باشند.
پیش از این درباره دور جدید مذاکرات که به «توافقنامه ژنو» انجامید، یادداشت‌ها و گزارش‌های مستندی داشته‌ایم که هر چند در آن هنگام با کم‌توجهی آمیخته به ملامت - و در مواردی عصبانیت- روبرو شد ولی امروزه کمتر کسی این واقعیت تلخ را انکار می‌کند که در توافقنامه ژنو، امتیازات نقد فراوانی داده‌ایم و در مقابل فقط مشتی وعده نسیه تحویل گرفته‌ایم. این روزها اما، دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای و مخصوصا تیم‌ مذاکره‌کننده کشورمان در مقیاس قابل قبولی از «خوشبینی»های آن روزها دور شده و به فضای «واقع‌بینی» نزدیک شده‌اند و شواهد موجود حکایت از آن دارد که قرار نیست در مذاکرات پیش‌روی باردیگر «نیاز»های آمریکا و متحدانش را به عنوان «امتیاز»! بپذیرند و بعد با خوشبینی ناشی از نادیده گرفتن ترفندهای حریف، مثلا اعلام کنند که «می‌دانید توافق ژنو یعنی چه؟ یعنی تسلیم قدرت‌های بزرگ در مقابل ما»! و...
3- پیش از این نوشته بودیم؛ «بعد از توافقنامه تحمیلی ژنو و برملا شدن ابعاد تخریبی آن که نه فقط علیه برنامه هسته‌ای کشورمان بلکه علیه اقتدار نظام اسلامی ایران تدارک دیده بودند، تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران با نسخه‌ای که در آن «خطوط قرمز» و غیرقابل انعطاف نظام به وضوح ترسیم شده بود  عازم وین شد. براساس این خطوط قرمز، تحقیق و توسعه R&D غیرقابل مذاکره بود، بر لغو تمامی تحریم‌ها به صورت یکجا و نه تدریجی در توافق نهایی تاکید شده بود، درباره ظرفیت غنی‌سازی ایران، نیاز کشورمان- و نه نظر حریف- ملاک و معیار بود، حفظ ماهیت راکتور آب‌سنگین اراک مورد تاکید قرار گرفته بود. ورود حریف به عرصه دفاعی و نظامی ایران ممنوع اعلام شده بود و...
نسخه یاد شده، دشمن را که هرگز انتظار روبرو شدن با آن را نداشت، ابتدا حیرت‌زده و سپس عصبانی کرد. حریف در آغاز کار انتظار داشت آنچه هیئت ایرانی روی میز گذارده است، مصرف  چانه‌زنی داشته باشد ولی هنگامی که با اصرار غیرقابل انعطاف تیم ایرانی بر خطوط قرمز مورد اشاره روبرو شد، آرزوهایی را که پیش از آن و از مسیر نیویورک تا وین پرورانده بود، بربادرفته دید...»
امروزه اما، شواهد و گزارش‌های موجود حکایت از آن دارند که آمریکا بعد از مذاکرات وین 4 و دریافت این واقعیت که خطوط قرمز اعلام شده از سوی ایران قابل عبور نیست، به ترفندهای پیچیده‌ دیگری روی آورده است که در این وجیزه فقط به یک نمونه از آن اشاره می‌کنیم؛
4- یکی از محورهای مورد اختلاف در مذاکرات وین6، حق ایران برای غنی‌سازی صنعتی است و آمریکا با پیش کشیدن یک واژه به اصطلاح حقوقی! ولی در واقع من‌ درآوردی «نقطه گریز- BREAK  OUT» ادعا می‌کند برنامه و فعالیت هسته‌ای ایران باید به گونه‌ای باشد که در صورت تصمیم به ساخت سلاح هسته‌ای، از هنگام تصمیم (نقطه‌گریز!) تا زمان تولید یک سلاح هسته‌ای حداقل بین 12 تا 18 ماه فاصله داشته باشد و مدعی است این فاصله به منظور آن است که اگر ایران تصمیم به ساخت سلاح گرفت، کشورهای 5+1 فرصت کافی برای متوقف کردن آن را در اختیار داشته باشند. جان کری در وین4 اعلام کرده بود که این فاصله در حال حاضر فقط 2 ماه است!
در پی طرح این ادعا و استناد به قانون من‌درآوردی نقطه گریز،  از ایران خواسته‌اند که اولا؛ تعداد سانتریفیوژهای فعال از 4 هزار دستگاه بیشتر نباشد. ثانیا؛ مواد هسته‌ای ذخیره شده یعنی اورانیوم زیر 5 درصد غنی شده بیشتر از دو هزار کیلو نباشد و...
تیم هسته‌ای کشورمان در مقابل اعلام کرده است که برای تأمین سوخت راکتور بوشهر حداقل به 56 هزار سانتریفیوژ فعال نیاز دارد و ظاهرا پذیرفته است برای مدتی محدود تعداد سانتریفیوژهای فعال را به 8 هزار دستگاه تقلیل دهد. ولی آمریکایی‌ها در مذاکرات قبلی - و اکنون نیز- فعالیت 8‌هزار سانتریفیوژ را نمی‌پذیرند و شواهد حاکی از آن است که یکی از محورهای مورد چالش در مذاکرات وین 6 همین اختلاف‌نظر طرفین روی 4 هزار و 8‌هزار دستگاه سانتریفیوژ است. و اما، ترفند آمریکایی‌ها دقیقا در همین نقطه شکل‌گرفته و احتمالا به میدان خواهد آمد. بخوانید!
5- آنچه مورد نظر جمهوری اسلامی ایران است و به عنوان یکی از خطوط قرمز در مذاکرات اعلام شده، برخورداری جمهوری اسلامی ایران از «غنی‌سازی صنعتی» است و حریف روی غنی‌سازی آزمایشگاهی- پایلوت- اصرار دارد. و این در حالی است که برخورداری از 8 هزار سانتریفیوژ نیز در حوزه غنی‌سازی پایلوت - آزمایشگاهی- قابل تعریف است و نه غنی‌سازی صنعتی. به بیان دیگر، آنچه آمریکا به عنوان خط قرمز خود مطرح می‌کند- برخورداری ایران از 8 هزار سانتریفیوژ- در واقع و در عمل شکل دیگری از همان غنی‌سازی آزمایشگاهی است و نه صنعتی!
بنابراین موافقت احتمالی آنها با 8 هزار سانتریفیوژ به معنای برخورداری ایران از غنی‌سازی صنعتی نیست که در صورت انجام، از سوی تیم هسته‌ای کشورمان به عنوان یک پیروزی! تلقی شود... و درباره بندهای دیگر مورد چالش در مذاکرات وین 6 گفتنی‌های دیگری نیز هست که به بعد موکول می‌کنیم ولی اشاره به این نکته را برای ترسیم جغرافیای کنونی مذاکرات ضروری می‌دانیم که؛ 
6- اگرچه دولت محترم، تمامی برنامه‌ها -بخوانید حیثیت- خود را به مذاکرات گره زده است ولی آنچه تاکنون شاهد بوده‌ایم، امتیازات فراوانی است که «نقد» داده‌ایم و «وعده»هایی که به صورت  نسیه تحویل گرفته‌ایم. به قول «جان کری» وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد آمریکا در یادداشتی که اخیرا به روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست سپرده است؛
«ایران ذخایر اورانیوم زیاد غنی‌شده خود را از بین برده است و با خودداری از نصب سانتریفیوژهای بیشتر، فعالیت‌های غنی‌سازی خود را محدود کرده است، پیشروی در تأسیسات غنی‌سازی و راکتور آب ‌سنگین را متوقف کرده است و اجازه داده است بازرسی‌های جدید و بیشتری به عمل آید و...» جان کری در این رجزخوانی که آن را گزارش موفقیت‌ها و دستاوردهای آمریکا درجریان مذاکرات اخیر می‌داند، برخلاف اظهارنظر آقای دکتر روحانی که گفته بود «کاسه‌تحریم‌ها شکسته است» تاکید می‌کند که سامانه تحریم‌ها دست نخورده و چنانچه ایران درخواست‌های ما را بپذیرد، به تدریج تحریم‌ها را لغو می‌کنیم! آنهم به گفته «وندی شرمن» حداقل طی 20 سال و فقط تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران ... و متأسفانه این دروغگو، راست می‌گوید!
و بدیهی است که ایران‌اسلامی بنای کمترین عقب‌نشینی در مقابل باج‌خواهی آمریکا و متحدانش را ندارد. راهکاری که تاکنون بارها موفقیت آن را آزموده است.

دبکا:

نقشه ی تازه داعش: به چنگ آوردن سوخوهای ارسالی ایران و روسیه/آیا اوباما فرمان حمله ی هوایی را صادر می کند؟

تصرف پایگاه هوایی مذکور به آنها امکان کنترل آسمان بغداد را می دهد و فرصت بمباران نیروهای امنیتی دولت را در بخش های مختلف شهر در اختیار آنها قرار می دهد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

دبکا نوشت: داعش در حال پیشروی به سوی پایگاه هوایی المثنی در فرودگاه بغداد است.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این گزارش آمده است: این پایگاه هوایی در 16 کیلومتری غرب مرکز بغداد واقع شده است. طراحان نظامی گروه داعش که بسیاری از آنان از افسران ارتش صدام حسین بوده اند، نتیجه گرفته اند که فعلا هیچ نیازی به تصرف پایتخت عراق نیست.

تصرف پایگاه هوایی مذکور به آنها امکان کنترل آسمان بغداد را می دهد و فرصت بمباران نیروهای امنیتی دولت را در بخش های مختلف شهر در اختیار آنها قرار می دهد.

براساس گزارش دبکا، نوری المالکی نخست وزیر عراق با عقب کشاندن واحد چهارم ارتش عراق از جنوب شهر کربلا و استقرار آنها در 125 کیولمتری بغداد در جهت دفاع از سامرا اشتباه بزرگی مرتکب شده است.

مالکی با این اقدام راه را برای نیروهای داعش در جهت پیشروی به سوی پایگاه هوایی المثنی هموار کرده است.

این تحولات هشدار آمیز ممکن است اوباما رئیس جمهور امریکا را مجبور به صدور دستور حمله هوایی علیه داعش کند.

هفته ی گذشته، بشتر اوقات بحث جدی در کاخ سفید و پنتاگون در این مورد در جریان بود. ظاهرا تصمیم نهایی دولت امریکا به زودی اعلام می شود.

روز پنج شنبه، ژنرال مارتین دمپسی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا امکان نقش بیشتر مشتساران امریکایی در عراق را منتفی ندانست.

او گفت که حملات هوایی یکی از گزینه ها است.

در همین حال، فرماندهان داعش چشم به جت های سوخو پارک شده در پایگاه هوایی المثنی دارند که ایران و روسیه در طول 10 روز گذشته به منظور کمک به دولت نوری مالکی در جهت مبارزه با داعش تحویل عراق داده اند.

از آنجایی که المثنی توسط نیروهای ویژه عراقی حفاظت می شود، داعش بر این باور است که تصرف این پایگاه و بدست آوردن هواپیماهای نظامی پیروزی بزرگی محسوب می شود.

با این اوصاف، دولت اوباما باید در ساعات آینده در مورد حمله هوایی و عقب راندن نیروهای داعش پیش از به چنگ آوردن پایگاه هوایی مذکور تصمیم گیری کند.

درحالی در این گزارش ادعا می شود که ایران جنگنده های سوخو برای دولت عراق ارسال کرده است که وزارت خارجه ایران رسما این اخبار را تکذیب کرده است. رسانه های غربی و اسرائیلی با اشارات مکرر به این مسئله سعی در القا حضور نظامی ایران در عراق دارند.

رایزنی ایران و آمریکا برای نگارش متن توافق جامع

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

 معاون وزیر امور خارجه ایران قبل از آغاز نگارش متن توافق جامع در سومین روز از مذاکرات هسته ای وین 6،رایزنی های دوجانبه با ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه آمریکا را آغاز کرد.

به گزارش ایرنا، سید عباس عراقچی در ظهر روز جمعه و سومین روز از مذاکرات ایران و 1+5 که به از سرگیری نگارش متن توافق جامع اختصاص یافته است،رایزنی های دو جانبه و چند جانبه را در دستور کار قرار داده است که در این مسیر ابتدا نشست و رایزنی کوتاه با خانم هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد.

براساس این گزارش معاون وزیر خارجه ایران قبل از آغاز روند نگارش متن توافق جامع، رایزنی با همتای آمریکایی خود را در هتل کوبورگ انجام می دهد.

پیش بینی می شود پس از رایزنی های ایران و آمریکا، کار بر روی نگارش متن توافق جامع هسته ای در نشست دو جانبه عراقچی و اشمید آغاز شود.

ششمین دور از مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 به میزبانی اتریش موسوم به ˈوین 6ˈ که آخرین مرحله از این گفت و گو ها قبل از پایان مهلت 20 جولای ( 29 تیر )است از روز چهارشنبه 11 تیر ماه آغاز شده و تا 29 تیر ادامه خواهد داشت.

طی سه روز گذشته از مذاکرات وین 6، ایران و آمریکا سه دور مذاکره دو جانبه در سطوح مختلف برگزار کرده اند.

توطئه روسی علیه ایران یا بازی رسانه‌ای غرب؟

شرکت اطلاعاتی استراتفور که در سال های اخیر با انتشار اطلاعاتش از جانب ویکی‌لیکس به شهرت بیشتری رسید، مدعی است روسیه برای پیگیری اهداف جهانی خود، با نزدیک شدن به ایران به دنبال شکست مذاکرات هسته‌ای است؛ اما شاید روش روسیه به تقویت اهرم‌های ایران در مذاکرات منجر شود.

کد خبر: ۴۱۳۲۸۷

تاریخ انتشار:۱۳ تیر ۱۳۹۳ - ۱۸:۲۵-04 July 2014

شرکت اطلاعاتی استراتفور که در سال‌های اخیر با انتشار اطلاعاتش از جانب ویکی‌لیکس به شهرت بیشتری رسید، مدعی است روسیه برای پیگیری اهداف جهانی خود، با نزدیک شدن به ایران به دنبال شکست مذاکرات هسته‌ای است؛ اما شاید روش روسیه به تقویت اهرم‌های ایران در مذاکرات منجر شود. 

به گزارش «تابناک»، استراتفور در تحلیل خود اندازه برنامه غنی‌سازی ایران، سرنوشت رآکتور اراک و شیوه برداشته شدن تحریم‌های ایران را مهم‌ترین مسائل پیش روی ایران و ۱+۵ در روزهای پایانی مذاکرات پیش از رسیدن به مهلت تعیین شده شش ماهه یعنی بیستم جولای دانسته است. 

استراتفور مدعی شده است، تحلیل رفتار روسیه در پیش‌بینی پیشرفت مذاکرات دارای اهمیت خاصی است. روسیه به دنبال بهبود روابط خود با ایران است تا بر موازنه جدید در منطقه خاورمیانه تأثیر بگذارد، زیرا ایالات متحده به دنبال این است که با آزاد کردن نیروی خود در منطقه با روسیه مقابله کند.

نزدیک شدن روسیه به ایران احتمالا نمی‌تواند بر حاصل شدن یا نشدن توافق احتمالی هسته‌ای تأثیر بگذارد، ولی ایران امکان این را خواهد یافت که از جدایی آمریکا و روسیه برای تقویت موضع خود در مذاکرات هسته‌ای استفاده کند. 

بنا بر این گزارش، کاهش تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا می‌تواند به منافع روسیه در مناطق مجاور این کشور آسیب بزند، زیرا ایالات متحده به دنبال ایجاد شبکه‌ای از ائتلاف‌ها در اطراف روسیه برای مهار این کشور است. برای پیشگیری از وقوع چنین امری، روسیه به دنبال فرصت‌هایی برای پیچیده کردن و یا حتی به هم ریختن مذاکرات هسته‌ای جاری۱+۵ و ایران بوده است. ارائه جایگزین‌هایی به جای توافق آمریکا از اقدامات اخیر روسیه در این باره بوده است. 

جدید‌ترین اقدام اعلام نشده روس‌ها در دیدار معاونین وزرای خارجه دو طرف در سی ام ژوئن در مسکو عملی شد. در این روز ریابکوف مذاکره‌کننده ارشد روسیه در مذاکرات هسته‌ای با حسین امیرعبداللهیان معاون عربی ـ آفریقای وزارت خارجه ایران دیدار کرد. 

منابع خبری پس از این دیدار از حمایت قاطع ریابکوف از برنامه هسته‌ای ایران خبر دادند. از ریابکوف نقل شده است که گفته پس از دوره اجرای توافق هسته‌ای نباید هیچ محدودیتی بر برنامه هسته‌ای ایران بماند. 

وی پس از دور پنجم مذاکرات در وین در ۲۱ ژوئن گفته بود، به امکان توافق ایران و آمریکا شک دارد و اظهار داشت که طرفین باید به دنبال راه‌های جایگزین برای برداشته شدن محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران در صورت عدم موفقیت مذاکرات کنونی باشند. 

هرچند این گزینه‌ها به روشنی اعلام نشده‌اند، ریابکوف به ایران این پیام را داده که به جز توافق با آمریکا، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. 

گفت‌و‌گوهای سطح پایین درباره پیشنهاد معامله بیست میلیارد دلاری نفت در برابر کالا ـ که از ژانویه مطرح شده است ـ یکی از تلاش‌های روسیه برای جذب ایران بوده است. دریافت روزانه نیم میلیون بشکه نفت از ایران و در مقابل صادرات محصولات کشاورزی و ماشین‌آلات، می‌تواند به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک کند. پیشنهاد ساخت دو رآکتور هزار مگاواتی جدید برای ایران نیز به تازگی مطرح شده است. بنا به ادعای استراتفور، ایران تاکنون در برابر وسوسه‌های روسیه مقاومت کرده است، زیرا چنین معامله‌ای را در حل چالش‌های اصلی ایجاد شده برای بخش مالی و نفتی ایران ناکارآمد می‌داند. به هر حال، روحانی رئیس جمهور ایران در روند مذاکرات هسته‌ای سرمایه‌گذاری کرده است و آن را در پیشرفت آتی کشور مؤثر می‌داند. به نظر می‌رسد ایران تاکنون از اقدامات روسیه برای پیشبرد برنامه‌های خود در مذاکرات هسته‌ای و گرفتن امتیاز از آمریکا تا رسیدن به مهلت تعیین شده تا بیستم جولای به خوبی استفاده کرده است. آمریکا فعلا بر این باور دارد که رفتار روس‌ها به اندازه کافی برای ایران جذاب نیست و به همین سبب ایران مسیر مذاکرات هسته‌ای را ادامه خواهد داد، ولی احتمالا روس‌ها در روزهای آتی حرکت‌های جدی‌تری خواهند کرد.

هشدار آیت‌الله سیستانی نسبت به تغییر جغرافیای انسانی و سیاسی عراق:

آوارگی ملت عراق نباید مورد سوءاستفاده برخی‌ قرار گیرد/سیاستمداران عراق شکست خوردند

آیت الله سیستانی بار دیگر بر ضرورت تشکیل یک حکومت فراگیر که مورد قبول همه عراقی ها باشد، تاکید کرد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

آیت‌الله سیستانی با ابراز تاسف از ناتوانی پارلمان عراق برای تشکیل دولت جدید گفت:"عدم توافق برای انتخاب رئیس پارلمان و تشکیل دولت جدید بیانگر شکست سیاستمداران عراق است".

به گزارش «انتخاب» به نقل از رویترز، احمد صافی، نماینده آیت‌الله سیستانی که خطبه‌های نماز جمعه شهر کربلا را می خواند از قول ایشان گفت:" مردم عراق روز سه شنبه بدنبال افتتاح اولین جلسه پارلمان امیدوار شده بودند که بر اساس قانون اساسی حکومت جدید تشکیل شود. اما متاسفانه چنین نشد".

آیت الله سیستانی بار دیگر بر ضرورت تشکیل یک حکومت فراگیر که مورد قبول همه عراقی ها باشد، تاکید کرد.

وی همچنین خواستار سرعت بخشیدن به تلاش‌ها برای انتخاب رئیس جمهور، رئیس پارلمان و نخست وزیر عراق شد.

او نسبت به سوء استفاده از شرایط کنونی عراق برای ایجاد تغییرات در جغرافیای انسانی و سیاسی این کشور هشدار داد.

نماینده سیستانی در خطبه امروز در کربلا با اشاره به اوضاع مردم آواره در استانهای انبار و موصل گفت:" نباید آوارگی و کوچ اجباری این بخش از ملت عراق و تسلط "تروریست‌ها" در محل زندگی ‌شان در نینوا مورد سوءاستفاده برخی‌ها برای تغییر جغرافیایی انسانی منطقه باشد".

وی اظهار داشت: "از دولت اقلیم کردستان و دیگر سازمان‌های بین‌المللی نیز دعوت می‌شود تا به این افراد کمک کنند و پس از بازگشت امینت شرایط را برای بازگشت آنها به دیار خود فراهم کنند."

انتقاد ایران از آژانس به دلیل درز اطلاعات محرمانه

ایران از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای کشور در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در خصوص درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه‌ها و آژانس‌های خبری غرب را درخواست کرد.

کد خبر: ۴۱۳۳۶۱

تاریخ انتشار:۱۳ تیر ۱۳۹۳ - ۲۰:۴۹-04 July 2014

ایران از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای کشور در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در خصوص درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه‌ها و آژانس‌های خبری غرب را درخواست کرد.

به گزارش تسنیم، ایران در گزارش 4 صفحه‌ای که به ضمیمه نامه نمایندگی دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی تقدیم معاون مدیرکل آژانس شده است، ضمن پاسخگوئی به برخی از بندهای گزارش آخر مدیرکل آژانس در مورد اجرای پادمان در ایران، از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای کشور در گزارش‌های مذکور انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در رابطه با درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه‌ها و آژانس‌های خبری غرب را درخواست کرد.
 
نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با تنظیم نامه‌ای خطاب به معاون سیاستگذاری مدیرکل آژانس، یادداشتی توضیحی را همراه با اعلام تحفظ نسبت به برخی از مفاد آخرین گزارش آمانو درباره اجرای پادمان در جمهوری اسلامی ایران (گزارش مورخ 23 می 2014) ارسال کرد.

این سند که با عنوان اینفسیرک 866 در آژانس به ثبت رسیده است، توسط سازمان انرژی اتمی و با نگاه حقوق ــ فنی به گزارش‌های آژانس تدوین شده است.

دکتر کمالوندی با اعلام اینکه تدوین این یادداشت‌های توضیحی حق همه کشورها و رویه‌ای معمول در قبال گزارش‌ها و تصمیمات شورای حکام است، هدف از این اقدام را گوشزد کردن ملاحظات حقوقی ایران به آژانس جهت توجه به آنها در گزارش‌های بعدی مدیرکل شمرده است.

به‌گفته وی، کنار نکات قابل توجه در این گزارش، "در عین حال جمهوری اسلامی ایران نسبت به برخی مطالب این گزارش ملاحظات حقوقی دارد که در دیدار نجفی سفیر و نماینده ایران در وین با مسئولان آژانس از جمله آمانو نسبت به ضرورت درج این ملاحظات در گزارش‌های بعدی مدیرکل تأکید شده است".
 
در این رابطه، ایران ضمن تقدیر از اینکه مدیرکل آژانس یک بار دیگر هم تأیید و تأکید کرده که اقدامات هسته‌ای ایران، صلح‌آمیز و تحت پادمان کامل آژانس است، تصریح گزارش را به اینکه مواد هسته‌ای در ایران هرگز از مقاصد صلح‌آمیز منحرف نشده است استنتاجی قطعی دائر بر صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای کشور شمرده است.

در این رابطه، اضافه شده که «تمامی 6 مسئله باقی‌مانده‌ای که آژانس اعلام کرده بود، بر اساس مدالیته مورد توافق، حل و فصل شد و مراتب توسط مدیرکل به شورا گزارش گردید».
 
در این یادداشت توضیحی، ضمن تأکید بر دیدگاه‌های اصولی ایران که در گذشته نیز در مورد گزارش‌های آژانس ارائه شده است و همچنان انتظار تصحیح رفتار آژانس در نوع موضع گیری‌ها و رویکردها و همچنین روشهای کاری بر اساس آئین کار و اساسنامه آژانس به خودی خود باقی است، نکته بسیار مهمی را مورد تأکید قرار داده و آن، لزوم جدی‌تر بودن آژانس در زمینه "حفاظت از اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران" است، امری که قرائن و شواهد محکمی دال بر عدول آژانس در این زمینه وجود دارد.

در این خصوص، افشای اسامی و مشخصات دانشمندان هسته‌ای ایران که اقدام و عملیات نهادهای جاسوسی بازیگران ضدایرانی را در چند مورد به‌دنبال داشت، به‌صورت دقیق به همین رویه غیرقانونی و مسئولیت‌آور آژانس (حتی اقدامات مختلف عناصر داخل دبیرخانه آژانس) مربوط می‌گردد.
 
دسترسی منابع خبری و رسانه‌ای غرب به اطلاعات حساس صنعت هسته‌ای ایران یعنی اطلاعاتی که ایران در اجرای تعهدات پادمانی یا ایفای همکاری‌های داوطلبانه ناشی از توافق‌های دوجانبه در اختیار آژانس و بازرسان آن قرار داده است، شاهدی آشکار بر درز اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران از ساختارهای مرتبط با پادمان در آژانس است.
از این رو، ایران با اشاره به همین نکته که منابع خبری غربی اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران را منتشر نموده و منبع این اطلاعات را عوامل نزدیک به آژانس معرفی می‌کنند، از آژانس به‌صورت مؤکد درخواست کرده است تا مراتب را مورد تحقیقات دقیق و فوری قرار دهد.
 به‌عقیده ایران، با وجود تعهدات آژانس به حفاظت از اطلاعات محرمانه دولت‌های عضو (مواد 7 اساسنامه و 5 موافقتنامه پادمان) و با اینکه بارها ایران اطلاعات ارائه شده به آژانس را محرمانه اعلام کرده است، اما بازهم آژانس اطلاعات فنی تفصیلی و محرمانه مذکور را در قالب گزارش‌های خود افشا نموده است.

ایران در یادداشت فوق تأکید کرده: "آژانس باید متوجه باشد که در این توافق، تعهد کرده که نگرانی‌های امنیتی ایران را مدنظر قرار خواهد داد، اما مایه نگرانی است که برخی تشکیلات غیردولتی و آژانس‌های جدید خبری، برخی از اطلاعات محرمانه ایران را به‌صورت گسترده و به‌نقل از مقامات ارشد نزدیک به آژانس، منتشر می‌کنند، از آژانس درخواست می‌شود که این موضوع را مورد بررسی فوری قرار دهد".
 یک جنبه دیگر از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران، شیوه گزارش‌دهی مدیرکل آژانس است. درج اطلاعات بسیار جرئی و تفصیلی در زمینه صنایع هسته‌ای ایران و اقدامات آنها نیز از زمینه‌هایی است که هیچ‌گاه خوشایند ایران نبوده و بارها انتقاد در این زمینه را در یادداشت‌های توضیحی و نامه‌های نمایندگی دائم ایران در آژانس گنجانده است.
این موضوع، یکی از نکاتی است که در بیانیه‌های جنبش عدم‌تعهد که در خصوص همین گزارش‌ها تدوین شده است نیز به‌صورت دقیق مورد انتقاد قرار گرفته است. با این حال، تا کنون همین رویه آژانس ادامه داشته است.شایان ذکر است که این درخواست ایران، در چارچوب روال عادی پاسخگویی به گزارش‌های آژانس و در فراسوی شرایط  و زمینه‌های ناظر بر مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 تنظیم شده است اما با خطوط راهبردی ایران در قبال حل مسالمت آمیز مسئله هسته‌ای، ارتباط عمیق دارد؛ خطوطی که مخاطب بخشی از آنها را آژانس و طرزکار آن تشکیل می‌دهد.

لحظه به لحظه با سومین روز «وین ۶»؛ 49 دقیقه بامداد شنبه

پایان نشست هفت و نیم ساعته اشمیت و عراقچی

شب گذشته علی عراقچی، مذاکرات دو روز نخست را، فرصت ارزیابی طرفین از مواضع هم تعبیر کرد و اعلام نمود امروز نگارش ادامه متن توافق نامه نهایی آغاز خواهد شد؛ متنی که به گفته او، همچنان پرانتزها در آن به همان وضعیت سابق وجود دارد. محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان درباره این پرانتزها در انتهای دور پنجم مذاکرات وین گفته بود که تعداد پرانتزها از جملات بیشتر است.

کد خبر: ۴۱۳۲۶۴

تاریخ انتشار:۱۳ تیر ۱۳۹۳ - ۱۳:۰۱-04 July 2014

سومین روز از ششمین دور مذاکرات ایران و شش کشور جهان به میزبانی وین بر سر برنامه هسته‌ای کشورمان، با دیدارهای عباس عراقچی معاون محمدجواد ظریف و هلنا اشمیت معاون کاترین اشتون آغاز می‌شود که در آخرین رویدادهای دور ششم مذاکرات عراقچی شب گذشته در نشستی با خبرنگاران ضمن بیان مواضع ایران، از احتمال از سر گیری نگارش ادامه متن توافق نهایی از امروز (جمعه) خبر داد.

به گزارش «تابناک»، مذاکرات وین در راستای رسیدن به راهکاری جامع در حالی از اسفندماه سال گذشته در وین از سر گرفته شد که اکنون پس گذشت پنج دور از این گفت‌وگو‌ها، طرفین در دور ششم این مذاکرات که طولانی‌ترین، پیچیده‌ترین و نفس گیرترین دور مذاکرات خواهد بود، علاوه بر کار بر روی ادامه متن توافق نهایی، مذاکرات سنگینی را برای رسیدن به راه‌حل‌هایی دوجانبه در راستای حل اختلافات بر سر موارد قرار گرفته در پرانتزها در دستور کار خواهند داشت.

در این دور از مذاکرات علاوه بر وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا، قرار است ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه این کشور نیز ‌باشد. «سایمون گس» مدیرکل سیاسی وزارت خارجه انگلستان و سفیر پیشین انگلیس در ایران، عهده‌دار ریاست نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ است. «نیکلا دو ریویر» مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه فرانسه که به تازگی در پی رفتن «ژاک اودیبر» به کاخ الیزه، عهده‌دار ریاست تیم فرانسه در گروه ۱+ ۵ شده است. 

هانس دیتر لوکاس نماینده آلمان در گروه ۱+ ۵ نیز از سال ۲۰۱۰ تاکنون نماینده آلمان در کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا و نیز نماینده دائمی آلمان در بروکسل بوده است. سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه نمایندگی کشورش را در گروه ۱+۵ بر عهده دارد و وانگ چون مدیرکل سیاسی وزارت خارجه چین نیز نمایندگی این کشور در گروه ۱+ ۵ را عهده‌دار است. 

علاوه بر محمدجواد ظریف، وزیر امورخاجه کشورمان، سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، مجید تخت‌روانچی معاون اروپا و آمریکا و حمید بعیدی‌نژاد مدیرکل سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه، داو‌د محمدنیا مشاور وزیر خارجه، محمد امیری مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی و پژمان رحیمیان مدیر کل حوزه ریاست سازمان انرژی اتمی، اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران را تشکیل می‌دهند و یک تیم از مشاوران حقوقی از جمله امیرحسین زمانی‌نیا و جمشید ممتاز نیز تیم مذاکره کننده ایرانی را همراهی می‌کنند.

شب گذشته علی عراقچی، دو روز نخست مذاکرات را فرصتی برای ارزیابی طرفین از مواضع یکدیگر تعبیر کرد و اعلام نمود احتمالاً امروز نگارش ادامه متن توافق نامه نهایی آغاز خواهد شد؛ متنی که به گفته او، همچنان پرانتزها در آن به همان وضعیت سابق وجود دارد. محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان درباره این پرانتزها در انتهای دور پنجم مذاکرات وین گفته بود که تعداد پرانتزها از جملات بیشتر است.



49 دقیقه بامداد شنبه- رایزنی هفت ساعت و نیمه سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به منظور نگارش متن توافقنامه جامع هسته‌ای که بعدازظهر امروز به وقت محلی در هتل پله کوبورگ محل اقامت روسای هیأت‌های ایران و 1+5 آغاز شده بود، پایان یافت. قرار است این رایزنی‌ها شنبه صبح از سر گرفته شود.

19:16- رویترز گزارش داد، یووال اشتاینیتز وزیر امور راهبردی اسرائیل امروز جمعه ادعا کرد انتظار نمی‌رود ایران و گروه 1+5 بتوانند تا مهلت 20 جولای به توافق جامع دست یابند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند در کمتر از سه هفته  طرفین به توافق برسند، گفت: برآورد من این است که آنها نمی‌توانند به توافق برسند. تصور می‌کنم ایرانی‌ها دارای موضع خیلی سختی هستند.

17:12- در ادامه رایزنی‌های هیأت مذاکره کننده ایرانی در وین در خصوص توافقنامه جامع هسته‌ای (برنامه اقدام مشترک جامع)، نشست سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلنا اشمیت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای نگارش متن توافقنامه جامع هسته‌ای لحظاتی پیش آغاز شد.

17:03- وال‌استریت ژورنال در مطلبی به سختی دستیابی به توافق هسته‌ای میان ایران و غرب اشاره کرده است.  نویسنده در این مطلب تاکید کرده است که کسی انتظار ندارد ایران و شش قدرت جهانی به راحتی به یک توافق جامع دست یابند.

همیشه مشخص بود که سخت‌ترین تصمیم‌گیری‌ها به مراحل پایانی منتقل شده و اختلافات اصلی میان ایران و غرب تا نزدیک شدن به مهلت تعیین شده در 20 جولای باقی خواهد ماند و با نزدیک شدن به مقطع زمانی حساس طرفین به‌ خوبی متوجه منظور یکدیگر شوند. از همین رو نتیجه‌گیری تنها بر اساس اتفاقات هفته اخیر بسیار کودکانه خواهد بود.

15:28- دیدار سید عباس عراقچی با ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا پایان یافت. 

14:51- برای ادامه گفت وگوها در رابطه با نگارش توافق جامع ایران و 1+5، سید عباس عراقچی با ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد. این دیدار دقایقی قبل در هتل کوبورگ وین آغاز شد. 

14:30- در ادامه رایزنی‌های دو روز گذشته و در آستانه از سرگیری نگارش متن توافقنامه جامع ساعتی پیش سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران با هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به رایزنی دوجانبه پرداخت. 

14:00- ایران در گزارش 4 صفحه‌ای که به ضمیمه نامه نمایندگی دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی تقدیم معاون مدیرکل آژانس شده است، ضمن پاسخگوئی به برخی از بندهای گزارش آخر مدیرکل آژانس در مورد اجرای پادمان در ایران، از افشای اطلاعات محرمانه هسته ای کشور در گزارش های مذکور انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در رابطه درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه ها و آژانس های خبری غرب را درخواست کرد.

13:45- وانگ چون، مدیرکل بخش کنترل تسلیحات وزارت خارجه چین که سرپرستی هیأت مذاکره‌کننده چینی در 1+5 را برعهده دارد اعلام کرد که، پکن برای دستیابی به یک توافق برد- برد کمک می‌کند. چین برخی پیشنهادهایی را برای حل اختلاف‌نظرها با خود در این مذاکرات به همراه آورده است. چین در این مذاکرات تنها یک هدف دارد و آن کمک به همه طرف‌های مذاکره‌کننده برای دستیابی به یک توافق برد- برد دوطرفه، متعادل و بی‌طرف است. 

13:15- سرگئی ریابکوف در مصاحبه با روزنامه کامرسانت گفت: با وجود پیشرفت فعلا ناچیز، مذاکرات ماه ژوئن و دور فعلی که در دوم ژوییه آغاز شده با دورهای قبلی فرق دارند و این فرق این است که نوعی انرژی ساکن ذخیره شده باید با تعامل آزاد شده و به انرژی جنبشی تبدیل شود. اکنون هم اراده سیاسی شرکت‌کنندگان و هم نوعی نگرانی به این خاطر احساس می‌شود که شاید توافق حاصل نشود و این نیز نشانه خوبی است. فکر می‌کنم در نهایت تمام این عوامل و هم‌چنین تجربه مذاکره‌کنندگان شرکت کننده از طرف ایران و از طرف1+5، امکان خواهد داد، به‌موقع در این کار توفیق حاصل شود. اگرچه وقت کمی باقی مانده، اما فرصت و شانس وجود دارد. 

13:10- صدای روسیه گزارش داد، نماینده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 اعلام کرد تهران پس از توافق با گروه  1+5  و تبعیت از رژیم منع گسترش قادر خواهد بود تولید سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های خود را تولید کند.

نماینده آمریکا همچنین اعلام کرد که در صورت لزوم ایران می‌تواند برنامه غنی‌سازی مورد نیاز خود برای تولید سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های خود را داشته باشد اما این مساله تنها پس از اجرای توافق با شش قدرت جهانی و در مطابقت با قوانین و الزامات معاهده منع گسترش  صورت خواهد گرفت.

13:01- در ادامه رایزنی‌های هیأت مذاکره کننده ایرانی با اعضای 1+5 و همچنین در راستای نگارش متن توافقنامه جامع هسته‌ای قرار بود که سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ساعت 12 امروز جمعه) با یکدیگر به رایزنی بپردازند که این دیدار با توافق دو طرف و به منظور انجام رایزنی‌های داخلی بیشتر به تعویق افتاد.

از واقعیت تا شایعه؛

آیا "گرگ القاعده" امیر داعش در لبنان شده است؟

سرویس‌های امنیتی لبنان با انتشار نام "عبدالسلام الاردنی" به عنوان سرکرده داعش در این کشور، جمع‌آوری اطلاعات از وی را آغاز کردند. احتمالا وی در ارتباط و هماهنگی با "منذر الحسن" یکی دیگر از تروریست‌های تحت تعقیب در لبنان بین این کشور با سوریه و یمن در تردد است.

گروه بین‌الملل مشرق - گروهک تروریستی داعش که این روزها با جنایت‌های خود در عراق و سوریه در صدر توجه رسانه‌های جهانی قرار دارد، با شانتاژ تبلیغاتی سعی در بیشترین بهره‌برداری از این  توجه رسانه ای دارد. در این راستا این گروه اعلام کرد که نام عراق و شام را از آخر عبارت "دولت اسلامی عراق و شام" برداشته و ضمن تشکیل خلافت اسلامی، ابوبکر البغدادی را به عنوان خلیفه مسلمانان جهان معرفی می‌کند!

اعلام نام این فرد تروریست صرف نظر از درست یا غلط بودن آن، واکنش‌هایی را از سوی دستگاه های امنیتی لبنانی به دنبال داشت و آن‌ها توجه ویژه‌ای را بر روی این فرد آغاز کردند. اهمیت این نکته از این روست که داعش به دنبال برافراشتن پرچم خود در لبنان است و  همکاری‌هایی که با برخی سرویس‌های جاسوسی غربی در منطقه دارد، می تواند او را به انجام این مأموریت به ظاهر ناممکن نزدیک کند. علاوه بر اینکه توجه داعش به لبنان صرف نظر از پیروزی یا عدم موفقیت در اشغال این کشور می تواند در سایه خلأ سیاسی موجود و عدم توافق گروه‌های سیاسی، مشکلات امنیتی گسترده‌ای را برای لبنان ایجاد کند.  

سرویس‌های امنیتی لبنان با انتشار نام "عبدالسلام الاردنی" به عنوان سرکرده داعش در این کشور، جمع‌آوری اطلاعات از وی را آغاز کردند، اما اطلاعات دقیقی در دست آنها نیست، احتمالا وی در ارتباط و هماهنگی با "منذر الحسن" یکی دیگر از تروریست‌های تحت تعقیب در لبنان بین این کشور با سوریه و یمن در تردد است.  

عبدالسلام در تابستان 2013 از سوی دستگاه های امنیتی لبنان به همراه "شادی المولوی" لبنانی و یک فرد قطری دیگر بازداشت شد. وی به زندان رومیه منتقل شد، در زندان اصلا روحیه مسالمت‌آمیزی نداشت و فعالیت‌های افراط گرایانه خود را در ساختمان شماره دو دنبال می‌کرد. او دیگر زندانیان را به ایجاد مشکلات امنیتی ترغیب می‌کرد و عملیات فرار از زندان را ترتیب می‌داد تا بر اساس دیدگاه‌های خود بتواند "رژیم کافر لبنان" را براندازد. 

وی در زندان رومیه با تعدادی از سران القاعده ارتباط داشت، از جمله این افراد، "کمال محمد سلیمان خلف" فلسطینی‌الاصل، "فهد المغامس" سعودی، "خالد السوید" سعودی، "محمد صالح زواوی" سوری ملقب به "أبو سلیم طه" و "سلیم علی عبدالکریم صالح" یمنی هستند. برخی از این افراد در گروهک تروریستی فتح‌الاسلام سابق عضو بودند و برخی دیگر از مقامات سازمان مرکزی القاعده در افغانستان بودند.
 
عبدالسلام به تازگی از زندان خارج شده است، البته مشخص نیست که وی از زندان فرار کرده یا اینکه آزاد شده است، چرا که منابع امنیتی از ارائه اطلاعات دقیق درباره وی خودداری می‌کنند.   


سرکردگی داعش در لبنان از شایعه تا واقعیت 

البته برخی منابع با استدلال‌هایی از احتمال کذب بودن خبر رسیدن عبدالسلام به سرکردگی داعش در لبنان خبر می‌دهند. یک منبع امنیتی اعلام کرد که "عبدالملک یوسف عثمان عبدالسلام" اصلاً جزو کادر رهبری داعش نیست، بلکه وابسته به جبهة النصرة شاخه رسمی تروریست‌های القاعده در سوریه و لبنان است.  

با وجود اینکه گفته شده وی اخیرا از النصرة خارج شده و به صفوف داعش پیوسته است، این منبع شایعات مطرح شده را رد و تصریح کرد که وی از هواداران الجولانی است و قطعا البغدادی را تکفیر می‌کنند و در این چند ماه با گروه وی در مبارزه بوده است. همچنین هیچ خبری که ثابت کند وی اخیرا از جبهه النصره جدا شده و به داعش پیوسته باشد وجود ندارد.

همچنین ادبیات متن اعلام شده در مورد امارت عبدالسلام بر لبنان نیز متفاوت از ادبیات داعش است، چرا که داعش لبنان را جزئی مستقل به شمار نمی‌آورد و بخشی از منطقه شام محسوب کرده است به همین علت نباید برای این منطقه والی تعیین کند. از سوی دیگر داعش تاکنون هیچ اعلام جهادی در لبنان مطرح نکرده و با وجود اقدامات تروریستی که برخی عناصر منتسب به این جریان انجام می‌دهند، بیشتر تروریست‌های حاضر در لبنان از جبهه النصره هستند.  

با این حال، یک منبع امنیتی اعلام کرد که عبدالسلام همچنان در لبنان فعال است، اطلاعات موجود نشان از آن دارد که دایره فعالیت‌های وی در لبنان متمرکز است و وی یک گروه اصولگرای افراطی را مدیریت می‌کند.  

 

آیا لبنان هدف بعدی داعش است؟
 
خلأ امنیتی و واگرایی گروه‌های سیاسی در لبنان از یک طرف و حضور این کشور در محور مقاومت از طرف دیگر از عواملی است که باعث شده، لبنان به یکی از اهداف بعدی دست‌اندازی احتمالی داعش تبدیل شود. فعالیت‌های گروه‌های سلفی و رشد بسترهای فکری همگرا با این گروه‌ها در برخی مناطق لبنانی نیز فضای مناسبی را در این کشور برای فعالیت داعش ایجاد کرده است، به عنوان مثال اعلام امارت عبدالسلام الاردنی، در برخی مناطق بویژه اردوگاه‌های آوارگان موجی از شادمانی را به دنبال داشت و سلفی‌ها و تکفیری‌ها با توزیع شیرینی از شهروندان استقبال کردند. حضور پرچم‌های سیاه‌رنگ داعش در این تجمعات مشهود بود. 

از سوی دیگر توقف پیشروی‌های داعش در عراق بعد از پیروزی‌های اولیه و شکست از ارتش این کشور در برخی مناطق باعث شده تا آنها توان کافی برای باز کردن جبهه جدید در کوتاه‌مدت را نداشته باشند. علاوه بر اینکه ثبات اردن در حال حاضر به یکی از اولویت‌های سیاست خارجه آمریکا و کشورهای اروپایی تبدیل شده است. با این وجود اندکی انتظار می‌تواند برنامه‌های بعدی داعش در منطقه را نمایان‌تر سازد. 

علل پیشرفت داعش در عراق؛

از خیانت فرماندهان بعثی ارتش عراق تا باج خواهی سیاستمداران از نوری المالکی

برخی از سیاست مداران عراق که مسئولیت هایی را بر عهده داشتند، برای بدست آوردن قدرت و اموال بیشتر، فضای عمل برای داعش را با رفتارها و سخنانشان فراهم کردند. آنها با این امید که نوری مالکی نخست وزیر عراق برای دفع شر داعش، اختیارات فراتر از قانون را به این مسئولین و سیاستمداران بدهند، تبلیغات سنگینی را ضد ارتش عراق کردند.

گروه بین الملل مشرق - پیشروی سریع گروه داعش درعراق، بسیاری از مردم جهان را غافل گیر کرد، گروهی چند ده هزار نفری بدون داشتن تانک و جنگنده، چندین استان عراق را در عرض چند روز اشغال کرد، این پیشروی سریع دلایلی را داشت که به برخی از آنها اشاره می کنیم:


قدرت اطلاعاتی بالای داعش

تعدادی از فرماندهان رده بالای داعش را افسران سرویس اطلاعاتی رژیم صدام تشکیل می دهند، به همین خاطر داعش توجه زیادی را بر روی فعالیت های اطلاعاتی کرده است و بخش هایی از داعش تنها بر روی کارهای اطلاعاتی متمرکز شده اند.

داعش سعی بر این کرده است که توی جبهه ی مقابلش نفوذ اطلاعاتی داشته باشد، به همین دلیل است داعش هنگام حمله به شهرها و پایگاه های نظامی اطلاعات کامل را از آن مناطق دارد، از سوی دیگر داعش با نفوذ اطلاعاتی در جبهه مقابلش توانسته ایت که همدستانی را در میان جبهه مقابلش پیدا کند و این افراد داعش را در پیروزی یاری می کنند.

تمرکز داعش بر روی فعالیت های اطلاعاتی سبب شده است که این گروه بتواند با یک نیروی نه چندان زیاد و درگیری های محدود، مناطق و شهرهای زیادی را اشغال کند، این پیروزی ها صرفا هم به عراق محدود نبود، بلکه در سوریه هم داعش توانسته است با نیروی نه چندان زیادی، پیروزی های بزرگی را در نبرد با جبهه النصره، جبهه اسلامیه و ارتش آزاد در استان های مختلف کسب کند.

فرماندهان بعثی در راس ارتش عراق

صدام حسین در زمان حکمرانی بر عراق در عرض سال های متوالی ارتشی را پایه ریزی کرد که تمام رده های فرماندهی آن را نیروهای بعثی بر عهده داشتند، پس از اشغال عراق ارتش عراق منحل اعلام شد و ارتش جدیدی در این کشور تاسیس شد، اما نیروهای اشغالگر آمریکایی به بهانه ارتباط نیروهای شبه نظامی مخالف صدام همچون سپاه بدر با ایران، مانع ورود نیروهای عضو این گروه ها به ارتش جدید عراق شدند.

نیروهای اشغالگر آمریکایی با فشار به حکومت عراق، اصرار کردند که برای اداره ارتش جدید عراق، افسران ارتش صدام فراخونده شوند و  این گونه شد که فرماندهان ارتش صدام ، دوباره در عصر جدید اداره ارتش جدید عراق را بر عهده گرفتند.

افسران بعثی که به ارتش جدید عراق وارد شدند، اعتقادی به نظام جدید عراق نداشتند، از سوی دیگر این افسران که در رژیم گذشته به ظلم و ستم عادت کرده بودند، در ارتش جدید عراق هم به اختلاس و فساد اقتصادی مشغول شدند، گسترش فساد اقتصادی در رده های ارتش سبب شد که نه فرماندهان توان ایستادگی در برابر داعش را داشته باشند، نه سربازانی که فساد و ناعدالتی را از جانب فرماندنشان می دیدند، انگیزه ای برای مقاومت داشته باشند.  

تبلیغات سیاستمداران قدرت طلب بر ضد ارتش عراق

برخی از سیاست مداران عراق که مسئولیت هایی را بر عهده داشتند، برای بدست آوردن قدرت و اموال بیشتر، فضای عمل برای داعش را با رفتارها و سخنانشان فراهم کردند، آنها با این امید که که نوری مالکی نخست وزیر عراق برای دفع شر داعش، اختیارات فراتر از قانون را به این مسئولین و سیاستمداران بدهند، تبلیغات سنگینی را ضد ارتش عراق کردند.

مسئولی همچون اثیل نجیفی استاندار موصل در ماه های اخیر در رسانه ها مدام بر این طبل می کوبید که ارتش عراق، یک ارتش شیعی است و باید از شهر موصل خارج شود، این در حالی بود که اکثریت نیروهای ارتش عراق در استان موصل از اهل سنت بودند و نیروهای شیعه در اقلیت بودند.

تبلیغات منفی برخی از سیاستمداران عرب عراق ضد ارتش عراق سبب شد که داعش نیروی بیشتری را بتواند جذب کند و از سوی دیگر سربازان ارتش عراق هم با این تبلیغات روحیه شان تضعیف شد، البته این سیاستمداران همزمان با حمله داعش به استان موصل دست به دامان ارتش شدند، اما دیگر زمان گذشته بود و آنها با از دست دادن تمام قدرت شان، مجبور به فرار از شهرهایی همچون موصل شدند.

ناآرامی ها در سوریه

درگیری ها در سوریه بین ارتش این کشور و گروه های مسلح سبب شد که کنترل بخش وسیعی از مرزهای مشترک عراق و سوریه از کنترل دولت سوریه خارج شود، از سوی دیگر کنترل این مرز طولانی برای نیروهای نظامی عراق دشوار بود، این گونه شد که قاچاق سلاح و مهمات از سوریه به عراق در یک سال اخیر شدت گرفت و سلاح هایی که دولت های غربی در اختیار مخالفین به اصطلاح معتدل سوریه قرار داده بودند، از عراق سردرآوردند و داعش با این سلاح ها به جنگ ارتش عراق رفت.

پیشروی های گروه های مسلح در سوریه سبب شد که اعضای جریان های تکفیری و بعثی ها روحیه بگیرند و این فکر را در جمع های خودشان مطرح کنند که اگر گروه های مسلح در سوریه توانسته اند پیشروی کنند، ما هم می توانیم که ارتش عراق را شکست بدهیم و بر شهرهای عراق مسلط بشویم، به همین دلیل تمایل به نبرد مسلحانه در بین جریان های تکفیری و بعثی ها شدت گرفت.

ضعیف شدن عشایر سنی ضد داعش

گروهی از عشایر عرب سنی عراق سال ها پیش پس از اینکه از ظلم نیروهای داعش به ستوه آمده بودند، سلاح به دست گرفتند و با نیروهای القاعده مبارزه کردند، این گروه از عشایر که به صحوات معروف شدند، ضربه های سنگینی را به نیروهای داعش وارد کردند.
متاسفانه پس از خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی و کاهش فعالیت های تروریستی نیروهای داعش، دولت به نیروهای این عشایر بی توجهی کرد و حقوق و امتیازات لازم را به نیروهای صحوات نداد، از سوی همکاری برخی از نیروهای صحوات با داعش، باعث بدبینی دولت به نیروهای صحوات شد و  تضعیف صحوات باعث پیشروی سریع داعش در مناطق سنی نشین شد. 

تحلیل رفتاری کردهای عراق

با مروری بر رخدادها و موضع‌گیری‌های اقلیم کردستان عراق در چند دهه اخیر، می‌توان 4 مرحله‌ی رفتاری متفاوت را برای حزب دمکرات کردستان عراق ترسیم کرد

به گزاش مشرق، کردهای عراق بر اساس نگرش ناسیونالیستی خود به بحث قوم کرد، در طول تاریخ همواره به دنبال رسیدن به استقلال بوده­‌اند. اگر امروز می‌بینیم که در عراق صحنه به گونه‌ای پیش می‌رود که اینگونه تصور شود که کردها نیز به عنوان یکی از محورهای اصلی مبارزه با دولت نوری المالکی محسوب می‌شوند، نشأت گرفته از همین رویکرد کردها است و امکان دارد که در آینده‌ی نزدیک و با چرخش بالانس قدرت به سمت جریانات حامی دولت عراق، کردها نیز تغییر رویه دهند.

با مروری بر رخدادها و موضع‌گیری‌های اقلیم کردستان عراق در چند دهه اخیر، می‌توان 4 مرحله‌ی رفتاری متفاوت را برای حزب دمکرات کردستان عراق ترسیم کرد:

مرحله اول: مبارزات ملامصطفی بارزانی و شکست‌های پی‌درپی او و تبدیل شدن به ابزار دستی در اختیار دول منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای.

مرحله دوم: جنگ اول خلیج فارس و اعلام منطقه‌ی پرواز ممنوع در مدار 36 درجه و آغاز جنگ‌های برادرکشی در این مناطق میان کردها.

مرحله سوم: حمله‌ی آمریکا به عراق و قدرت گرفتن اقلیم کردستان عراق.

مرحله چهارم: دوران پس از آغاز بحران عراق و نقش‌آفرینی کردها در این تحولات.

هریک از موراد مطرح شده و نیز تطبیق شرایط زمانی با رفتار اتخاذی از سوی بارزانی و حزب دمکرات کردستان عراق، نشان از یک بلوغ سیاسی، فکری و رشد جهشی از سوی این حزب در منطقه دارد. شاید در ابتدا و در برخی از برهه‌های زمانی، احزاب کرد عراق تنها به عنوان ابزاری در اختیار کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای محسوب می­شدند و در این راستا نیز همیشه مورد معامله‌ی همین کشورها و قدرت‌ها قرار گرفته‌اند، اما در حال حاضر باید کردها را به عنوان بازیگرانی تصور کرد که دیگر قواعد بازی را فرا گرفته‌اند و  می‌دانند که سمت‌وسوی رفتارهای سیاسی‌شان را به کدام سمت نگاه دارند تا بتوانند به منافع حداکثری خود دست یابند.

تشکیل یک حکومت مستقل کردی از زمان پایان جنگ جهانی اول تاکنون، همواره از بزرگترین آمال فعالان و بزرگان سیاسی کرد بوده است، آرزویی که شاید یک دهه پیش به عنوان خواسته‌ای غیر قابل حصول به آن نگریسته می­شد اما هم اکنون می‌بینیم که کردها توانسته‌اند قدم به قدم به آن نزدیک شوند. می‌توان اینگونه تحلیل کرد که در طول 4 دهه‌ی اخیر و در جریان تحولات منطقه­ای، فارغ از اینکه اصلاً ماهیت این تحولات چیست، جریانات کردی پیروز میدان بوده­اند. برای روشن‌تر شدن این موضوع، نگاهی کوتاه به این رخدادها خالی از لطف نیست:

 

همانطور که ملاحظه کردید، تفاوتی نمی‌کند که دو سر درگیری‌ها، آمریکا و عراق باشند یا بشار و معارضین سوریه، در هر صورت این کردها هستند که در پایان بازی بیشترین منفعت را کسب کرده‌اند! باید دید دلیل این موفقیت کردها در چیست؟ اگر برای این پرسش پاسخی پیدا کنیم، در گام بعد خواهیم توانست رویکرد اتخاذی بارزانی را نسبت به تحولات عراق مورد تجزیه وتحلیل جدی‌تری قرار دهیم.

لازم است پیش از یافتن پاسخ این سوال، چند نکته‌ی مهم پیرامون کردها را در نظر بگیریم:

 

1. کردهای عراق و ناسیونالیسم کردی

جمعیت غالب کردهای منطقه سنی مذهب بوده اما کمترین تعصبی را بر روی مسائل مذهبی ندارند و بیشترین تمرکز خود را بر روی بحث «کردیّت» خویش قرار می‌دهند. ناسیونالیست کردی یا همان ملی‌گرایی کُرد، برای کردها به عنوان پرچمی از هویت تاریخی و آینده‌ی آن‌ها محسوب می‌شود. بحث مذهب، به عنوان اولویتی دسته چندمی در راهبردی­های حتی بلندمدت کردهای عراق مطرح است و دقیقاً بر اساس همین برتری قومیت بر مذهب است که برای مثال در عراق جریانات را به سه دسته شیعه، سنی و کرد تقسیم می‌کنند. در اصل باید کردها را نیز به دلیل سنی مذهب بودن، در دسته‌ی گروه‌های اهل سنت عراق قرار داد، اما به دلیل بالا بودن پتانسیل قومیت، آن‌ها را به عنوان دسته­ای سوم و فارغ از شیعه و سنی در نظر می‌گیرند.

نکته قابل توجه دیگر، اقبال جریانات کردی به حکومت‌­های شیعی است. در طول تاریخ این موضوع مهم به راحتی نمایان شده است که کردها با حکومت‌های شیعی- در قیاس با کانون‌های قدرت سنی- راحت‌تر کنار می‌آیند.

 

2. کردهای عراق و منفعت‌گرایی

اصل مهم و جدایی‌ناپذیر در میان کردهای عراق- از ملا مصطفی بارزانی تا جلال طالبانی و مسعود بارزانی- منفعت‌طلبی آن‌ها در تمامی حوزه‌ها می‌باشد، خواه این حوزه‌ها شخصی باشد و خواه جنبه‌ی سیاسی داشته باشد. برای سیاستمداران کرد عراقی، منفعت جریانات کردی همسو با آن‌ها از همه چیز مهمتر است. اگر عراق با خاک یکسان شود، چندین هزار کرد سوری به خاک و خون کشیده شوند و... برای آنان فرقی نمی‌کند؛ آنچه که برایشان مهم است، تأمین منافع اقلیم کردستان عراق و شخص مسعود بارزانی است. این موضوع بعضاً از مبحث ناسیونالیست کردی نیز برتری می‌یابد. بررسی روند تحولات کردستان سوریه و اختلافات کردهای بارزانی و اوجالانی در این مناطق، درگیری‌های میان حزب دمکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق (به رهبری جلال طالبانی) در محدوده سال‌های 1992 تا 1998 و نیز ده‌ها مورد دیگر، همه و همه نشان از جایگاه بالای مبحث منفعت‌گرایی در میان سران سیاسی- اجتماعی کردهای عراق دارد.

 

3. مناطق کردنشین عراق و برتری ژئوپولیتیک

عمده برتری مناقط کردی عراق، موقعیت فوق‌العاده‌ی آن است. این مناطق کوهستانی به عنوان جفرافیای میانی عراق، ترکیه، ایران و سوریه محسوب می‌شود. این شرایط جغرافیایی در طول تاریخ، باعث ایجاد تفاوت نظر در میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نسبت به این مناطق شده است. در واقع کشور مسلط بر اقلیم کردستان عراق می‌تواند به عنوان دست برتر مناسبات منطقه‌ای عمل کند و از همین روست که آمریکا، انگلیس و فرانسه چنین اهمیت بالایی برای این مناطق قائل هستند و تمام سعی خود را بر این گذاشته‌اند که حوزه‌ی نفوذ خود را در میان آنان- حتی با امتیازدهی به سران کرد- بالا ببرند.

از سوی دیگر این مناطق، سرشار از منابع نفتی بوده و توانایی تأمین بخش عظیمی از انرژی مورد نیاز ترکیه و اروپا را داراست. ترکیه که توانایی تولید تنها 30 درصد از مایحتاج سوختی خود را در داخل کشورش دارد، از دیرباز چشم به منابع نفتی شمال عراق دوخته است به نحوی که هم اکنون 60 کمپانی نفتی ترک در اقلیم کردستان عراق فعال می‌باشند. از سوی دیگر مسیر شمال عراق- سوریه- مدیترانه، توانایی جایگزینی با مسیر ترکیه- مدیترانه را برای انتقال خطوط نفت و گاز به کشورهای منطقه دارد. این موارد همگی دلالت بر اهمیت جایگاه اقلیم کردستان عراق دارد که زمینه را برای استفاده و یا سوء استفاده‌ی سران این منطقه از امتیازگیری از جریانات و کشورهای مختلف و حتی از دولت مرکزی عراق فراهم کرده است.

 

4. کردهای عراق و جریان سوم بودن

به نظر می‌رسد درس بزرگی که تاریخ به کردهای منطقه- علی‌الخصوص کردهای عراق- داده است، «بی‌طرفی در منازعات و پیگری مطالبات قومی فارغ از درگیری طرف‌ها» باشد. این درس بزرگ هم اکنون در جریانات مختلف کردی به صورت تاکتیکی اساسی مد نظر قرار گرفته است و حتی در برخی گروه‌ها مانند کردهای ترکیه و حامیات اوجالان، اصلی به همین نام نیز پایه‌ریزی شده است که کردهای حامی پ.ک.ک مکلف به پیروی از آن هستند و آن اصل «جریان سوم» می­باشد. کردها به این نتیجه رسیده‌اند که در تحولات منطقه‌ای- چه در حوزه‌ی سخت و چه در حوزه‌ی نرم- باید با اتخاذ رویکرد بی‌طرفانه، فقط به دنبال حفظ و گسترش منافع خود در بستر شرایط پیش آمده باشند. این موضوع شاه‌کلید تحلیل سیاست‌های اتخاذی سران جریانات کردی است.

***

حال اگر چهار نکته‌ی مطرح شده در بالا را در پازل تحولات کردی منطقه قرار دهیم، پاسخ سوال مطرح شده در بالا و نیز تحلیل وقایع و برخی موضع‌گیری‌های بارزانی برایمان راحت‌تر مشخص می­شود. کردهای عراق بر اساس نگرش ناسیونالیستی خود به بحث قوم کرد، در طول تاریخ همواره به دنبال رسیدن به استقلال بوده­اند و بر همین پایه و با استفاده از شرایط خاص جغرافیایی، با اتخاد سیاست‌های بی‌طرفانه در تحولات، به دنبال منافع حداکثری خود هستند.

اگر امروز می‌بینیم که در عراق صحنه به گونه‌ای پیش می‌رود که اینگونه تصور شود که کردها نیز به عنوان یکی از محورهای اصلی مبارزه با دولت نوری المالکی محسوب می‌شوند، نشأت گرفته از همین رویکرد کردها است و امکان دارد که در آینده‌ی نزدیک و با چرخش بالانس قدرت به سمت جریانات حامی دولت عراق، کردها نیز تغییر رویه دهند. اما نباید این موضوع را فراموش کرد که کردهای عراق مارخورده‌هایی هستند که افعی شده‌اند و از هر شرایطی استفاده خواهند کرد که به منافع خود برسند. پس باید در تحلیل رفتاری آن‌ها نکات مطرح شده در بالا را به خوبی مد نظر قرار داد.

منبع: اندیشکده تبیین