اخبار سیاسی و اقتصادی و تحلیل های روز

مقام عراقی: بخشی از جنگنده‌های وارد شده به عراق از ایران هستند

مشاور نظامی جلال طالبانی، رییس‌جمهور عراق گفت: بخشی از جنگنده‌های سوخوی روسی که اخیرا وارد نیروی هوایی عراق شده، از روسیه و بخش دیگر از ایران آمده است. 
 
به گزارش ایسنا، وفیق السامرائی که رییس سازمان اطلاعات نظامی عراق در دوره جنگ ایران و عراق و مشاور نظامی جلال طالبانی، رییس‌جمهور عراق است در گفت‌وگو با روزنامه الشرق الاوسط - چاپ لندن گفت که هواپیمای سوخویی که از ایران وارد عراق شده، اصالتا عراقی است و همان هواپیماهایی است که از سال 1991 به ایران داده شده بود. 
 
وی ادامه داد: صدام در سال 1991 در زمان جنگ آزادسازی کویت تعداد 143 فروند جنگنده عراقی را از ترس بمباران در اختیار تهران قرار داد در آن زمان عزت الدوری، معاون وقتش به همراه محمد حمزه الزبیدی به تهران رفته و توافقی را با مسوولان ایرانی مبنی بر به امانت گذاشتن این هواپیماها نزد ایران امضاء کردند تا بعد از جنگ این هواپیماها بازگردانده شوند. 
 
السامرائی ادامه داد:‌ انواع هواپیماهایی که به امانت سپرده شده بودند، میراج f1، میگ 29 که جنگنده روسی است، میگ 25، سوخوی 25، سوخوی 22 و هواپیماهای اواکس و هواپیماهای باری بودند. 
 
وی گفت: اما ایران با بازگرداندن این هواپیماها مخالفت کرد و آن‌ها را جبران بخشی از خسارت‌ها در جنگ با عراق در سال‌های بین 1980 تا 1988 عنوان کرد. 
 
سامرائی افزود: تا سال 1991 نزدیک به 1700 خلبان عراقی وجود داشت و به لحاظ منطقی هر خلبان می‌تواند تا اواخر پنجاه سالگی یک جنگنده را هدایت کند. من مطمئنم که امروز در عراق نزدیک به 400 خلبان هستند که می‌توانند جنگنده‌های سوخوی را هدایت کنند. 
 
به گزارش ایسنا، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران پیش از این بازگرداندن هواپیماهای عراقی را با استناد به اظهارات مقامات ارشد عراقی تکذیب کرده بود. 

توطئه روسی علیه ایران یا بازی رسانه‌ای غرب؟

شرکت اطلاعاتی استراتفور که در سال های اخیر با انتشار اطلاعاتش از جانب ویکی‌لیکس به شهرت بیشتری رسید، مدعی است روسیه برای پیگیری اهداف جهانی خود، با نزدیک شدن به ایران به دنبال شکست مذاکرات هسته‌ای است؛ اما شاید روش روسیه به تقویت اهرم‌های ایران در مذاکرات منجر شود.

کد خبر: ۴۱۳۲۸۷

تاریخ انتشار:۱۳ تیر ۱۳۹۳ - ۱۸:۲۵-04 July 2014

شرکت اطلاعاتی استراتفور که در سال‌های اخیر با انتشار اطلاعاتش از جانب ویکی‌لیکس به شهرت بیشتری رسید، مدعی است روسیه برای پیگیری اهداف جهانی خود، با نزدیک شدن به ایران به دنبال شکست مذاکرات هسته‌ای است؛ اما شاید روش روسیه به تقویت اهرم‌های ایران در مذاکرات منجر شود. به گزارش «تابناک»، استراتفور در تحلیل خود اندازه برنامه غنی‌سازی ایران، سرنوشت رآکتور اراک و شیوه برداشته شدن تحریم‌های ایران را مهم‌ترین مسائل پیش روی ایران و ۱+۵ در روزهای پایانی مذاکرات پیش از رسیدن به مهلت تعیین شده شش ماهه یعنی بیستم جولای دانسته است. 
استراتفور مدعی شده است، تحلیل رفتار روسیه در پیش‌بینی پیشرفت مذاکرات دارای اهمیت خاصی است. روسیه به دنبال بهبود روابط خود با ایران است تا بر موازنه جدید در منطقه خاورمیانه تأثیر بگذارد، زیرا ایالات متحده به دنبال این است که با آزاد کردن نیروی خود در منطقه با روسیه مقابله کند.

نزدیک شدن روسیه به ایران احتمالا نمی‌تواند بر حاصل شدن یا نشدن توافق احتمالی هسته‌ای تأثیر بگذارد، ولی ایران امکان این را خواهد یافت که از جدایی آمریکا و روسیه برای تقویت موضع خود در مذاکرات هسته‌ای استفاده کند. 

بنا بر این گزارش، کاهش تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا می‌تواند به منافع روسیه در مناطق مجاور این کشور آسیب بزند، زیرا ایالات متحده به دنبال ایجاد شبکه‌ای از ائتلاف‌ها در اطراف روسیه برای مهار این کشور است. برای پیشگیری از وقوع چنین امری، روسیه به دنبال فرصت‌هایی برای پیچیده کردن و یا حتی به هم ریختن مذاکرات هسته‌ای جاری۱+۵ و ایران بوده است. ارائه جایگزین‌هایی به جای توافق آمریکا از اقدامات اخیر روسیه در این باره بوده است. 
جدید‌ترین اقدام اعلام نشده روس‌ها در دیدار معاونین وزرای خارجه دو طرف در سی ام ژوئن در مسکو عملی شد. در این روز ریابکوف مذاکره‌کننده ارشد روسیه در مذاکرات هسته‌ای با حسین امیرعبداللهیان معاون عربی ـ آفریقای وزارت خارجه ایران دیدار کرد. 
منابع خبری پس از این دیدار از حمایت قاطع ریابکوف از برنامه هسته‌ای ایران خبر دادند. از ریابکوف نقل شده است که گفته پس از دوره اجرای توافق هسته‌ای نباید هیچ محدودیتی بر برنامه هسته‌ای ایران بماند. 
وی پس از دور پنجم مذاکرات در وین در ۲۱ ژوئن گفته بود، به امکان توافق ایران و آمریکا شک دارد و اظهار داشت که طرفین باید به دنبال راه‌های جایگزین برای برداشته شدن محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران در صورت عدم موفقیت مذاکرات کنونی باشند. 
هرچند این گزینه‌ها به روشنی اعلام نشده‌اند، ریابکوف به ایران این پیام را داده که به جز توافق با آمریکا، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. 
گفت‌و‌گوهای سطح پایین درباره پیشنهاد معامله بیست میلیارد دلاری نفت در برابر کالا ـ که از ژانویه مطرح شده است ـ یکی از تلاش‌های روسیه برای جذب ایران بوده است. دریافت روزانه نیم میلیون بشکه نفت از ایران و در مقابل صادرات محصولات کشاورزی و ماشین‌آلات، می‌تواند به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک کند. پیشنهاد ساخت دو رآکتور هزار مگاواتی جدید برای ایران نیز به تازگی مطرح شده است. بنا به ادعای استراتفور، ایران تاکنون در برابر وسوسه‌های روسیه مقاومت کرده است، زیرا چنین معامله‌ای را در حل چالش‌های اصلی ایجاد شده برای بخش مالی و نفتی ایران ناکارآمد می‌داند. به هر حال، روحانی رئیس جمهور ایران در روند مذاکرات هسته‌ای سرمایه‌گذاری کرده است و آن را در پیشرفت آتی کشور مؤثر می‌داند. 
به نظر می‌رسد ایران تاکنون از اقدامات روسیه برای پیشبرد برنامه‌های خود در مذاکرات هسته‌ای و گرفتن امتیاز از آمریکا تا رسیدن به مهلت تعیین شده تا بیستم جولای به خوبی استفاده کرده است. آمریکا فعلا بر این باور دارد که رفتار روس‌ها به اندازه کافی برای ایران جذاب نیست و به همین سبب ایران مسیر مذاکرات هسته‌ای را ادامه خواهد داد، ولی احتمالا روس‌ها در روزهای آتی حرکت‌های جدی‌تری خواهند کرد.

توافق ایران، آمریکا و روسیه بر سر یک موضوع!

 وبسایت رادیو «ان.پی.آر» آمریکا در گزارشی تحت عنوان «برای نخستین بار، آمریکا، روسیه و ایران بر روی یک موضوع توافق کردند» به گزارش «انتخاب»، آمریکا و متحدانش و همچنین رقبای آن از جمله روسیه و ایران همگی مخالف گروه تروریستی داعش هستند. 
 ˈراشل برانسونˈ کارشناس مسائل خارومیانه در شورای شیکاگو، گفت: اکنون با موردی مواجه هستیم به نام ˈداعشˈ که بسیار خشن است و در دو کشور حضور پیدا کرده است، بنابراین مشکل ما به مانند مشکل سوریه یا جنگ عراق نیست، بلکه مشکلی منطقه ای است که همه را درگیر خود کرده است. 
 در ادامه این گزارش آمده است: پیچیدگی این مسئله را ملاحظه کنید: این شبه نظامیان دشمن مشترک واشنگتن، دولت سوریه و ایران هستند. 
 برانسون افزود: این بحران خلائی در منطقه ایجاد کرده که همه سعی در پر کردن آن دارند. 
 وی اضافه کرد: فکر می کنم می توانیم انتظار داشته باشیم که هر کسی در این ماجرا مداخله کند چرا که در خدمت منافع هر کسی است که اطمینان حاصل کند که انها در بازی هستند تا بتوانند نتیجه را به نفع خود شکل دهند. 
 وی افزود: به جای تشکیل جبهه ای واحد علیه داعش، کشورها به صورت یکجانبه اقدام کرده اند. امریکا صدها مستشار نظامی و هواپیمای بدون سرنشین اعزام کرد و گزینه ی حمله هوایی را روی میز خود گذاشته است. 
 سوریه نیز حمله هوایی علیه مواضع داعش کرده است. ایران نیز ادعا شده است که مشاور نظامی و هواپیمای بدون سرنشین به عراق اعزام کرده است. 
 ˈلقمان فیلیˈ سفیر عراق در امریکا اخیرا گفت که ایران به بغداد پیشنهاد کمک نظامی کرده است. 
 وی افزود: ما در وضعیتی قرار داریم که ما را مجبور به قبول کمک های بیشتر از همسایه مان می کند.  سفیر عراق اضافه کرد: اگر امریکا خلا پیش آمده را پر نکند هرکسی که بخواهد کمک کند از جمله روسیه آن را پر می کند.  
ˈپائول سالمˈ در موسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت که این شرایط فرصتی برای افزایش حضور روسیه در عراق در اختیار ˈولادیمیر پوتینˈ قرار می دهد. پوتین هرجا که تهدید رادیکال های وهابی وجود دارد سریعا موضع می گیرد. او وارد بحث سوریه و اکنون وارد بحران عراق شده و به واقع در حال بسط نفوذ خود در خاورمیانه است.

نگاهی به یک سناریو؛

هدف پنهان آمریکا از همکاری با ایران در عراق چیست؟

هدف اصلی آمریکا از تلاش به منظور اقناع ایران برای همکاری در جنگ با داعش، درگیر ساختن ایران در جنگ داخلی-فرقه ای در عراق است؛ جنگی که از قضا خود آمریکا افروخته است. در صورت تحقق این سناریوی آمریکا، ایران وارد مناقشه ای خواهد شد که پایان آن، تضعیف قدرت منطقه ای انقلاب اسلامی خواهد بود.

گروه جنگ نرم مشرق- دکتر مایکل چاسادوفسکی در تحلیلی درباره علت تمایل آمریکا به همکاری با ایران برای سرکوب گروه تروریستی داعش، نوشته است که هدف پنهانی آمریکا از این خط جدید، درگیر ساختن ایران به یک منازعه منطقه ای جدید است.

چاسادوفسکی با اشاره به شانتاژ رسانه ای غربی ها درباره مذاکره ایران و آمریکا بر سر موضوع عراق در حاشیه مذاکرات اخیر هسته ای در وین، معتقد است این خط خبری در راستای اهداف مخفیانه و راهبردی واشنگتن برای وارد ساختن ایران به یک منازعه فرسایشی منطقه ای است.

این تحلیلگر معروف، اظهار تمایل اخیر آمریکا برای همکاری با ایران در مقابله با داعش را با سابقه طولانی واشنگتن در متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم، وضع تحریم های فراوان به همین بهانه و گزارش اخیر وزارت خارجه آمریکا مبنی بر حمایت ایران از سران القاعده، کاملا در تناقض خوانده است.

وی نوشته است: در حالی که رسانه های غربی بر اساس این سناریوی جدید، ادعاهای چند ساله خود درباره حمایت ایران از تروریسم را متوقف کرده اند و اخباری درباره همکاری تهران و واشنگتن علیه داعش را برجسته می کنند؛ در همان روزی که مذاکرات وین در حال برگزاری بود و رسانه های غربی ادعای مذاکرات حاشیه ای تهران-واشنگتن درباره عراق را مطرح ساختند، یک رسانه کانادایی ادعا کرد که دستگاه اطلاعاتی کانادا طی سال های اخیر به ایران به عنوان تهدید بالقوه انجام عملیات تروریستی در منطقه مرکزی پایتخت کانادا در اوتاوا نگاه می کرده است.

در این گزارش همچنین ایران به دست داشتن در توطئه تروریستی از ریل خارج ساختن یک قطار مسافری در تورنتو متهم شده است. این عملیات تروریستی از سوی نیروهای القاعده مرتبط با ایران طراحی شده بود.

به گزارش رسانه های کانادایی، دستگاه های اطلاعاتی این کشور به دنبال افزایش تنش سیاسی میان تهران و اوتاوا که به تعطیلی سفارتخانه های دو کشور در سال 2012 منتهی شد، به طور جدی به رصد حملات تروریستی احتمالی ایران علیه کانادا پرداخته اند.

چاسادوفسکی در ادامه تحلیل خود آورده است: اکنون با فرض پذیرش ادعاهای جعلی کانادا، یک ابهام دیگر مطرح می شود: چطور می توان پذیرفت که آمریکا در پی همکاری با کشوری (ایران) است که قصد عملیات تروریستی علیه نزدیکترین متحدش (کانادا) را دارد؟

وی این تغییر ناگهانی 180 درجه ای موضع آمریکا نسبت به رابطه ایران و تروریسم را ناشی از اهداف بلندتر واشنگتن می داند.

چاسادوفسکی می نویسد: هدف اصلی آمریکا از تلاش به منظور اقناع ایران برای همکاری در جنگ با داعش، درگیر ساختن ایران در جنگ داخلی-فرقه ای در عراق است؛ جنگی که از قضا خود آمریکا افروخته است. در صورت تحقق این سناریوی آمریکا، ایران وارد مناقشه ای خواهد شد که پایان آن، تضعیف قدرت منطقه ای انقلاب اسلامی خواهد بود.

چاسادوفسکی معتقد است تقلاهای اخیر آمریکا به هیچ وجه برای سرکوب داعش نیست، بلکه برای تضعیف مردم و دولت عراق است، چرا که داعش دست پروده دستگاه اطلاعاتی آمریکا است. بر این اساس، آمریکا به دنبال تضمین حیات داعش است.

سناریوی آمریکا برای دست یاری دراز کردن به سوی ایران برای حضور نظامی در عراق برای سرکوب داعش نیز درگیر ساختن ایران با جمعیت اهل سنت عراق است؛ خصوصا آن که بخش هایی از اهل سنت عراق، از حمایت ایران از دولت مالکی، ناخرسند هستند. در ادامه این سناریو، احتمال درگیر شدن سوریه، لبنان، اردن، ترکیه، عربستان و پاکستان نیز دیده شده که نتیجه نهایی آن، طراحی خاورمیانه جدید است.

مخالفت آمریکا با پیشنهاد همه پرسی استقلال کردستان عراق

سخنگوی کاخ سفید گفت: واقعیت این است که ما همچنان معتقدیم عراق اگر یکپارچه و متحد باقی بماند قوی تر خواهد بود. به همین دلیل آمریکا همچنان از عراق دموکراتیک، یکپارچه حمایت می کند و از همه طرف ها در عراق می خواهد برای این هدف با یکدیگر همکاری کنند.

آمریکا با استقلال کردستان عراق مخالفت کرد.
به گزارش عصر ایران به نقل از خبرگزاری فرانسه،‌ آمریکا مخالفت خود را با درخواست مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق برای برگزاری همه پرسی  استقلال این منطقه اعلام کرد.آمریکا تاکیدکرد تنها راه برای مقابله با حملات داعش ،‌ یکپارچه باقی ماندن سرزمین کشور عراق است.
بارزانی روز پنجشنبه در سخنرانی در پارلمان کردستان عراق خطاب به نمایندگان گفت:‌ به شما پیشنهاد می کنم در تایید قانون تشکیل کمیته عالی مستقل برگزاری انتخابات کردستان تسریع کنید. این نخستین گام است. دوم، اقدامات و آماگی ها برای برگزاری همه پرسی تعیین سرنوشت آغاز شود.
 بارزانی ادامه داد: زمان آن رسیده است که سرنوشت خودمان را به دست خودمان تعیین کنیم و منتظر کسی نباشیم که سرنوشت ما را تعیین کند. به همه ثابت کرده ایم که عامل خیر هستیم و تهدیدی علیه کشورهای همسایه نیستیم. با همه قدرت به برادران شیعه و سنی خود  کمک کنیم تا از عراق را از بحرانش خارج کنند.
با این حال کاخ سفید واشنگتن با این پیشنهاد بارزانی مخالفت کرد.
آمریکا در هفته های اخیر به شدت در حال رایزنی با مقامات شیعه،‌ کرد و عرب سنی عراق برای تشکیل دولت وحدت ملی بود.
جوش ارنست سخنگوی کاخ سفید گفت: واقعیت این است که ما همچنان معتقدیم عراق اگر یکپارچه و متحد باقی بماند قوی تر خواهد بود. به همین دلیل آمریکا همچنان از عراق دموکراتیک، یکپارچه  حمایت می کند و از همه طرف ها در عراق می خواهد برای این هدف با یکدیگر همکاری کنند.

بنیاد دفاع از دموکراسی:

نقشه اوباما برای برنامه هسته‌ای ایران چیست؟

حاکمان ایران مصمم هستند تا به قابلیت تولید سلاح‌های هسته‌ای و شلیک این سلاح‌ها به سمت اهداف موردنظر در هر کجای دنیا دست یابند. آیا اوباما قادر است آنها را متوقف سازد؟

به گزارش مشرق، « بنیاد دفاع از دموکراسی» در یادداشتی به قلم «کلیفورد دی می» رئیس این اندیشکده نوشت: حاکمان ایران در چند قاره از تروریسم حمایت می‌کنند و علناً «مرگ بر آمریکا» می‌گویند. آنها مصمم هستند تا به قابلیت تولید سلاح‌های هسته‌ای و شلیک این سلاح‌ها به سمت اهداف مورد نظر در هر کجای دنیا دست یابند. آیا اوباما قادر است آنها را متوقف سازد؟ البته سؤال اصلی این نیست.

■ آیا اوباما واقعا می‌خواهد جلوی مجهز شدن ایران به تسلیحات هسته‌ای را بگیرد؟■

یا حداقل این سؤالی نیست که مشتاق‌ترین ناظران رقص دیپلماتیک میان ایران و آمریکا مطرح کنند. در عوض سؤالی که این ناظران مطرح می‌کنند این است: آیا تلاش اوباما جهت جلوگیری از مجهز شدن حاکمان مذهبی و انقلابی ایران به تسلیحات هسته‌ای جدی است یا چنین چیزی در این مرحله هدف اصلی وی نیست؟

یکی از مقامات امنیتی ارشد سابق به من گفت که «این ترس وجود دارد که ایرانی‌ها تظاهر کنند برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را رها کرده‌اند و ما تظاهر کنیم که حرف آنها را باور کرده‌ایم.»

■ نگرانی از اینکه اوباما و مشاورانش بیشتر خواهان یک توافق باشند تا یک توافق مناسب■

به همین نحو، «رابرت منندز» ، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا، در جمع تعداد زیادی از حاضرین در گردهمایی سالانه واشنگتن که توسط اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی (همان اندیشکده‌ای که ریاستش بر عهده من است) برگزار شده بود اظهار داشت: «هیچ کس به اندازه ما خواهان یک راه حل دیپلماتیک نیست. اما این راه حل نمی‌تواند توافق برای توافق باشد. من نگران این هستم که آنها (اوباما و مشاورانش) بیشتر خواهان یک توافق باشند تا یک توافق مناسب.»

«مایکل دوران» از مدیران ارشد سابق شورای امنیت ملی و مقام سابق وزارت دفاع که در حال حاضر از اعضای ارشد مرکز سابان اندیشکده بروکینگز محسوب می‌شود در مقاله نافذی که چند ماه پیش در مجله «موزائیک» منتشر کرد این احتمال را مدنظر قرار داد. وی در این مقاله یادآوری کرده است که در سال ۲۰۱۲ اوباما بار دیگر متعهد شد تا دست به هر اقدامی که لازم است بزند تا مانع دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای شود حتی اگر لازم باشد به استفاده از زور متوسل شود. وی «به عنوان رئیس جمهور آمریکا» در گفتگو با روزنامه نگاری به نام «جفری گلدبرگ» تاکید کرد که «[در این رابطه] بلوف نمی‌زنم.»

■ اوباما برخلاف گفته‌هایش بلوف زد ■

البته اوباما نه تنها بلوف زد، بلکه بشار اسد سوریه و موکل ایران، بلوف وی را برملا کرد. اوباما به اسد هشدار داده بود که از سلاح‌های شیمیایی علیه مردم خود استفاده نکند و اینکه اگر دست به چنین کاری بزند در واقع از «خط قرمزها» عبور کرده است و چنین امری مجازات سریع و دردناکی را به دنبال خواهد داشت.

به نوشته «دوران» ، اما بعد از حمله شیمیایی آگوست ۲۰۱۳ که به کشته شدن بیش از ۱۵۰۰ منجر شد «رئیس جمهور به جای اینکه دست به اقدام نظامی بزند تصمیم گرفت تا در راستای کاربرد زور از کنگره درخواست مجوز کند با اینکه کاملاً آگاه بود که از شانس ناچیزی برای دریافت چنین مجوزی برخوردار است.»

امتناع اوباما از کاربرد نیروی نظامی قابل درک است و اکثر آمریکایی‌ها نیز از موضع مشابهی برخوردارند. اما یکی از بدیهی‌ترین درس‌های تاریخ این است که آنها که قدرت خود را به رخ می‌کشند در نهایت در بکارگیری قدرت خویش مضایقه می‌کنند.

اوباما با اعلام اینکه از جنگ خسته است، با اصرار بر این موضوع که بر خلاف شواهد و قرائن القاعده در مسیر شکست قرار دارد و جنگ در حال فروکش کردن است، با کوچک‌تر کردن ارتش آمریکا، با عدم واکنش در قبال سوریه و با واکنش ضعیف خود نسبت به تعدی روسیه به اوکراین از مقبولیت و اعتبار خویش کاسته است. این امر باعث افزایش این احتمال می‌شود که وی تنها با دو گزینه جنگ یا تسلیم مشروط (کاپیتولاسیون) روبرو گردد. البته تسلیم مشروط در زبان دیپلماتیک به نظر می‌رسد در رابطه با ایران محتمل‌تر است.

■ جنگ اقتصادی می‌تواند جایگزین نیروی نظامی گردد■

جنگ اقتصادی می‌تواند جایگزین نیروی نظامی گردد اما نه هنگامی که با دودلی و تردید دنبال شود. بسته تحریم‌های سختی که با دقت توسط کنگره (جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها) شکل گرفت و توسط رئیس جمهور تائید گردید (و برای رئیس جمهور یک امتیاز محسوب گردید) ایران را وادار ساخت تا به میز مذاکره بازگردد. اما فرستادگان رئیس جمهور به مذاکرات ژنو در ماه ژانویه یک توافق موقت موسوم به برنامه اقدام مشترک را منعقد کردند که از فشارهای اقتصاد بر ایران می‌کاست و در عوض امتیازات ناچیزی از طرف مقابل می‌گرفت. گزارش جدید صندوق جهانی پول نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در حال حاضر به گونه‌ای متعادل و معقول در حال بهبودی است.

■ ایران هم با کاهش تحریم‌ها مواجه می‌شود و هم برنامه هسته‌ای خود را تقویت می‌کند■

بر اساس برنامه اقدام مشترک، حاکمان ایران ملزم نیستند برنامه هسته‌ای خود را حتی به صورت جزئی برچینند. همانطور که «دوران» بیان داشته است، «این برنامه از برخی جهات با وقفه مواجه می‌شود، حال آنکه از برخی جهات دیگر تسریع می‌گردد. یک روزنه قانونی مرتبط با فعالیت‌های تحقیقاتی [که در توافق موقت گنجانیده شده است] ایران را قادر می‌سازد کار بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته را ادامه دهد. خلاصه اینکه ایران از هر دو جهت سود می‌برد: هم با کاهش تحریم‌ها مواجه می‌شود (وظیفه غرب در قبال توافق) و هم برنامه هسته‌ای خود را تقویت می‌کند (وظیفه ایران در قبال توافق) .»

■ هدف اصلی اوباما چیست؟■

اگر متوقف ساختن برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران هدف اصلی اوباما نیست پس هدف اصلی چیست؟ وی به احتمال زیاد یک سیستم بازدارندگی و مهار را مدنظر دارد مشابه همان راهبردی که آمریکا در جریان جنگ سرد در قبال شوروی دنبال کرد. این رویکرد چه ایرادی دارد؟

اولاً اینکه چنین چیزی قرائت اشتباه تاریخ است: جنگ سرد مربوط به دوره جنگ‌های منطقه‌ای و نیابتی بود (مثلاً جنگ در کره، ویتنام، آمریکای لاتین، آفریقا و افغانستان) و در آن زمان احتمال وقوع جنگ جهانی سوم وجود داشت که البته به لطف [خویشتن‌داری] روسای جمهور وقت آمریکا که مایل و قادر به محقق ساختن تهدیدهای باورپذیری بودند چنین جنگی رخ نداد (واکنش رئیس جمهور کندی را به یاد بیاورید در زمان بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲) . به بیان دیگر: سیاست مهار به طور موکد مستلزم اجزای نظامی عمده‌ای نیست.

■ سیاست در قبال ایران سیاستی مبهم و مردد محسوب می‌شود■

ثانیاً، حتی سرسخت‌ترین مقامات شوروی می‌دانستند که «ویرانی تضمینی دوسویه» به نفعشان نخواهد بود. برعکس، مذهبی‌های ایران ممکن است جداً بر این باور باشند که «شهیدانی» که در جنگ با «کفار» کشته می‌شوند در آن دنیا پاداش خود را می‌گیرند. به عبارت دیگر: سیاست مهار اگرچه در قبال آرمان‌پردازان بی‌دین سیاست کارامدی است اما در قبال کسانی که وظیفه مذهبیشان شکست دادن دشمنان خدا است سیاستی مبهم و مردد محسوب می‌شود.

■ توافق نهایی به سود ایران خواهد بود■

اگر در ماه‌های پیش روی توافقی با ایران حاصل گردد باید انتظار داشت این توافق حاوی فرمول‌هایی فنی باشد که تنها برای کارشناسان قابل فهم هستند: یعنی حاوی قواعد پیچیده‌ای باشد در رابطه با اینکه ایران چند سانتریفیوژ را می‌تواند فعال نگاه دارد، چه میزان اورانیوم را تا چه سطحی می‌تواند غنی سازی کند، چه میزان اورانیوم غنی سازی شده را می‌تواند ذخیره کند، و بازرسان تسلیحاتی بین‌المللی از چه مکان‌هایی می‌توانند دیدن کنند.

چنین توافقی حاکمان ایران را قادر می‌سازد به حرکت خود به سمت خط پایان هسته‌ای ادامه دهند و در عین حال بیشتر فشارهای اقتصادی باقیمانده را نیز از روی خود بردارند. هر دو طرف نیز ادعا خواهند کرد که دیپلماسی موفق بوده است. در چنین حالتی تنها یکی از طرفین حقیقت را بیان کرده است و طرف دیگر تنها وانمود می‌کند که حقیقت را می‌گوید.

 منبع: اشراف