آداب و فرهنگ و گویش خوزستان

رمضان به نیمه رسید 

15 رمضان، برگزاری جشن گرگیعان در خوزستان 

مراسم گرگیعان یکی از آداب و رسوم‌ مردم خوزستان به‌شمار می‌رود. این جشن هرساله در 15 ماه رمضان و به‌مناسبت ولادت امام حسن مجتبی در میان مردم خطه جنوب و جنوب غربی برگزار می‌شود. جشن گرگیعان در میان شیعیان کشورهای‌ عربی نیز از جایگاه بالایی برخوردار است/درعصر حاضر گرگیعان را در بین جوانان نیز شاهدیم اما این دفعه جوانان به درب خانه ها نمی روند بلکه با ارسال پیامک این آئین که آنان را به یاد دوران کودکی و نوجوانیشان می اندازد را به پا می دارند...

 مردم شهرهای مختلف ایران ماه‌رمضان را با آداب و رسوم‌های مختلف برگزار می‌کنند. در این میان هر شهری بنا به نوع فرهنگ به برگزاری مراسمی می‌پردازند که اختصاص به این ماه دارد. مردم جنوب و جنوب غربی ایران به‌خصوص در میان اعراب جشن گرگیعان در نیمه ماه رمضان و همزمان با ولادت امام حسن مجتبی از جایگاه قابل توجهی برخوردار است.

 «قاسم منصور آل کثیر» محقق و دوستدار میراث‌فرهنگی در این رابطه با برگزاری این جشن می‌گوید: همواره در ماه رمضان و در میان فرهنگ‌های مختلف آداب و رسوم مختلفی نسبت به شرایط زندگی مردم وجود دارد.

 به‌گفته‌وی، 15 ماه‌رمضان درخوزستان همزمان با میلاد امام حسن مجتبی آیینی با نام گرگیعان که بسیار به آیین قاشق‌‌زنی شبیه است بعد از افطار توسط کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود. چنانچه نوجوانان در دودسته دختر و پسر با حمل کیسه‌ و خواندن اشعار عربی  به در خانه‌ها رفته و از اهالی محله شیرینی می‌گیرند.  

 

 این محقق میراث معنوی خوزستان در خصوص وجه تسمیه مراسم گرگیعان می‌افزاید: از آنجایی‌که امام حسن مجتبی اولین نوه پیامبر محسوب می‌شود برخی قره‌العین‌گویان به در خانه حضرت علی رفته و به‌دنیا آمدن امام حسن مجتبی را تبریک می‌گفتند. این کلمه به مرورو زمان تغییر از قرقیعان به گرگیعان  شکل پیدا می‌کند. البته  نظر دیگری هم وجود دارد که گرگیعان در اصل به‌معنای قرع باب یعنی کوبیدن در بوده است.

 وی با اعتقادبراینکه این مراسم در خوزستان و مناطقی که از بافتی سنتی و یکپارچه‌ای برخوردارند همچنان برگزار می‌شود ادامه می‌دهد: در آبادان، شادگان و جنوب و جنوب غرب استان خوزستان با شکوه بیشتری برگزار می‌شود.

 درحال‌حاضر مراسم گرگیعان در بوشهر، کیش و در کشورهای عربی به خصوص کویت و در میان شیعیان عربستان رواج بسیاری دارد.

 درعصر حاضر گرگیعان را در بین جوانان نیز شاهدیم اما این دفعه جوانان به درب خانه ها نمی روند بلکه با ارسال پیامک این آئین که آنان را به یاد دوران کودکی و نوجوانیشان می اندازد را به پا می دارند. این جوانان با ارسال اس ام اس و همچنین با درج شعارهای گرگیعان که پیشتر گفته شد در وبلاگ ها و وب سایت های خود، این جشن زیبا را به بازدید کنندگان خود یادآوری و تبریک می گویند. برخی دیگر از جوانان نیز با رفتن به خانه پدربزرگ و یا مادر بزرگ با خرید باسورک (بادام) شب گرگیعان را دور هم با تعریف خاطران دوران کودکی و شعارهای گرگیعان سپری می کنند.