کمتر روزی است که از مسیرهای مختلف شهر عبور کنیم و افرادی را که به سوی رهگذران دست تمنا دارند، نبینیم. در این بین کسانی نیز هستند که با مشاغل کاذبی مانند گلفروشی، پاک کردن شیشه اتومبیلها و یا لنگفروشی به سمت رهگذران و رانندگان دست دراز میکنند.
به گزارش ایسنا - منطقه خوزستان، خوزستان و شهر اهواز مانند دیگر نقاط کشور با معضل متکدیان،کودکان کار و معتادان متجاهر روبهرو است. در این میان نیز افرادی هستند که توان مالی دارند اما به تکدیروی می آورند و پول هنگفتی را به جیب می زنند. این افراد نه تنها چهره شهر را زشت میکنند بلکه آسیبهای اجتماعی فراوانی به وجود میآورند.
مساله تکدیگری تنها به مشکلات اقتصادی برنمیگردد بلکه ارتباط تنگاتنگی با مسائل اجتماعی و فرهنگی دارد و موجب معضلات جبرانناپذیری میشود. برای بازنمایی این معضلات به مرکز رسیدگی به آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز رفتیم و ساعتی پای صحبت مسئولان این مرکز و معتادان و متکدیان جمعآوری شده از سطح شهر نشستیم. این مرکز را با نام "سامانسرای شکوفا" میتوانید در منطقه سیصد دستگاه صنایع فولاد اهواز پیدا کنید. جایی که متکدیان و معتادان متجاهر پس از جمعآوری از سطح شهر برای توقفی کوتاه به اینجا آورده میشوند.
از وقتی به دنیا آمدم معتاد بودم
زینب دختر 11 سالهای که از سطح شهر به این مرکز منتقل شده است، میگوید: پدرم فوت کرده و مادرم معتاد است. من هم از وقتی به دنیا آمدم معتاد بودم و از سن 9 سالگی هروئین مصرف میکنم. در چهارشیر گدایی میکنم و هر چقدر پول به دست بیارم با آن مواد و یا غذا میخرم.
زینب میگوید: دو سه سال است که گدایی میکنم و تقریبا روزی 20 تا 30 هزارتومان از گدایی به دست میآورم اما روزی 10 هزار تومان خرج موادم است.
فریبا یکی دیگر از معتادان متجاهر این مرکز نیز میگوید: من اهل گچساران هستم اما 26 سال است که در اهواز زندگی میکنم و شوهرم فوت کرده است. 18 یا 19 سالی میشود که معتادم و هروئین و شیشه مصرف میکنم.
وی میگوید: روزی 40 یا 50 هزار تومان از جمع کردن ضایعات به دست میآورم اما همه پولم را خرج مواد میکنم و شبها با چند نفر از کسانی که با آنها کار میکنم در گاراژ میخوابیم . کسانی که در این مرکز هستند خیلی به ما کمک میکنند و چند باری که به اینجا آمدم ترک کردم اما...
شهرداری کاسبی متکدیان را کساد کرده است
محمد یکی دیگر از معتادان متجاهر میگوید: حدود 10 بار است که به این اردوگاه میآیم اما چون لیاقت ندارم ترک نمیکنم. 10 سالی هست که گدایی میکنم و روزی حدود 100 هزار تومان یا کمتر درآمد دارم اما حالا که شهرداری به سراغمان میآید کاسبی ما کمتر شده است. زنم طلاق گرفت و بچههایم پیش مادرم زندگی میکنند. من هر چه پول به دست میآورم خرج موادم میکنم.
متکدی حرفهای که جریمه میدهد و زندان نمیرود
یکی دیگر از متکدیان که از متکدیان حرفهای اهواز است، اصرار دارد که درآمدش زیاد نیست و میگوید: من ساکن حمیدیه هستم و فقط یک خانه دارم. 4 پسر و سه دختر دارم و حدود 10 سالی هست که در اهواز گدایی میکنم و روزی شاید تنها حدود 50 هزار تومان به دست میآورم.
وی که چهار بار توسط ماموران شهرداری از سطح شهر جمعآوری شده است، ادامه میدهد: چند سال پیش که میخواستند من را به زندان ببرند 10 میلیون تومان جریمه شدم که این پول را قرض گرفتم و پرداخت کردم.
در همین حال مسئولان مرکز میگویند که او حرفهای است و حدود یک ماه برای دستگیری وی تلاش کردهاند! یک بار هم هنگام دستگیری 20 میلیون تومان به همراه داشته و یک بار نیز برای نرفتن به زندان 10 میلیون تومان جریمه شد که در جا این مبلغ را پرداخت کرد. مسئولان مرکز میگویند این متکدی چندین منزل و خودرو دارد و پول زیادی از تکدیگری به دست آورده است. راست و دروغش را خدا میداند!
همه کار ساماندهی متکدیان بر دوش شهرداری است
مسلم سردارپور، مسئول امور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز، درخصوص جمعآوری متکدیان و معتادان متجاهر در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: شهرداری موظف است نسبت به شناسایی و جمعآوری متکدیان و معتادان متجاهر در معیت نیروی انتظامی اقدام کند و مکانی را برای ساماندهی این افراد تجهیز کند. پس از جمعآوری این افراد باید از هر ارگان یک نماینده در اردوگاه وجود داشته باشد و نسبت به وظایفشان اقدام کنند که در حال حاضر این امکان فراهم نیست.
وی با تاکید بر لزوم غربالگری متکدیان پس از جمعآوری گفت: باید نمایندهای از مرکز بهداشت در این مرکز مستقر باشد و نسبت به غربالگری این افراد اقدام کند که در حال حاضر هیچ نیروی بهداشتی در این مرکز نیست.
مسئول امور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز عنوان کرد: در حال حاضر همه کار بر دوش شهرداری گذاشته شده است و تنها ارگانی که در این خصوص با ما همکاری میکند بهزیستی است که البته بیشتر کار این سازمان نیز در زمینه معتادان است.
سردرگمی در واگذاری متکدیان و معتادان به ارگانهای مربوطه
وی بیان کرد: گاهی کودکان معتاد را جمعآوری میکنیم اما هیچکدام از گزینههای بهزیستی به گونهای نیست که این کودک را از ما تحویل بگیرد. به طور مثال دختر 11 ساله معتادی که به این مرکز آورده شده است یا باید پاک باشد یا معتاد بالای 18 سال باشد تا بهزیستی وی را از شهرداری تحویل بگیرد که این دختر هیچکدام از این شرایط را ندارد.
مسئول امور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز گفت: متاسفانه میبینیم بهزیستی کودکان کار را که جمعآوری کردهایم سریع به خانوادههایشان تحویل میدهند.
سردارپور گفت: اصحاب رسانه تا یک متکدی یا معتاد متجاهر در سطح شهر میبینند علیه شهرداری مطلب مینویسند در صورتی که ما برخی متکدیان را 18 بار جمعآوری کردهایم اما به دلیل اینکه ارگانهای دیگر این افراد را از شهرداری تحویل نمیگیرند یا به وظایفشان به درستی عمل نمیکنند و میبینیم که متکدیان مجددا به سطح شهر بازمیگردند و تکدیگری میکنند.
مسئول امور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز تصریح کرد: شهرداری موظف است کسانی را که از سطح شهر جمعآوری میکند تا دو هفته به صورت موقت ساماندهی کند. اگر در این مدت اتفاقی برای یکی از این افراد بیفتد شهرداری و عوامل این نهاد زیر سوال میروند همان طور که یکی از این افراد فوت کرد و یکی از عوامل شهرداری بازدداشت شد.
وی افزود: در قانون شهرداری را موظف به جمعآوری معتادان متجاهر و متکدیان کردهاند اما جهت اجرای آن حکم قضایی به شهرداری نمیدهند .
سردارپور عنوان کرد: طبق آییننامه وظیفه بهزیستی است که کودکان کار را از سطح شهر جمعآوری و ساماندهی کند و شهرداری تنها باید مکانی برای این کودکان تجهیز کند.
وی گفت: شاید یکی از دلایل عدم همکاری سایر ارگانها در خصوص رفع این معضل ندانستن شرح وظایفشان باشد. در سال گذشته شهرداری اهواز 1474 متکدی جمعآوری کرد که 866 نفر از این تعداد معتاد بودند و حدود 800 نفر دیگر از این تعداد را برای پنجمین یا ششمین بار بود که از سطح شهر جمعآوری میکردیم.
اردوگاهی که حتی یک مامور نیروی انتظامی ندارد
مسئول امور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز با تاکید بر لزوم همراهی نیروی انتظامی با عوامل شهرداری اهواز در هنگام جمعآوری متکدیان گفت: وقتی میخواهیم کودکان کار را از چهارراهها جمع آوری کنیم سریع شروع به دویدن میکنند و ممکن است در این زمان حادثهای برای یکی از آنها رخ دهد.
سردارپور گفت: حداقل باید در این اردوگاه یک مامور نیروی انتظامی مستقر باشد زیرا اگر این افراد بخواهند همدستی کنند و به عوامل در حال خدمت صدمهای برسانند، نیروهای شهرداری هیچ کاری نمیتواند بکنند.
معضلی که معلوم نیست کی حل میشود
منوچهر حسنی، مدیر مرکز رسیدگی به آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز در گفتوگو با ایسنا گفت: خوزستان استان چهار فصلی است و مردم مهماننواز و رئوفی دارد که این موارد موجب شده متکدیان از سراسر ایران به خوزستان و شهر اهواز بیایند.
وی افزود: باید برای رفع این معضل اجتماعی همه ارگانها دست به دست هم بدهند. در سال 96 و 97 آمار جمعآوری متکدیان خوزستان از همه استانها بیشتر بوده است. در این زمینه در سال 92 در عملکرد نمونه کشوری شدیم اما میبینیم که همچنان با این معضل مواجه هستیم.
مدیر مرکز رسیدگی به آسیبهای اجتماعی شهرداری اهواز با بیان اینکه در گذشته ارگانهای مرتبط همکاری بهتری با شهرداری داشتند، گفت: استاندار خوزستان بارها پیگیریهای شهرداری اهواز را دیده و قول مساعدت داده است اما تاکنون اقدام عملی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی افزود: انتظار داریم همه ارگانها به کمک شهرداری بیایند تا این پدیده زشت که شهر را فرا گرفته است رفع شود.
به گزارش ایسنا، موضوع تکراری تکدیگری در اهواز موج میزند و این روزها متکدیان حرفهای را در اهواز میبینیم و میپرسیم چرا این متکدیان از بین سایر شهرها اهواز را برای تکدیگری انتخاب میکنند.
بیتردید وجود متکدیان، معتادان متجاهر و کودکان کار در سطح شهر معضلات اجتماعی زیادی ایجاد میکند و وجود هر کدام یک هشدار برای سلامت زندگی اجتماعی است.
گزارش از: دلال آلبوشهبازی، خبرنگار ایسنای خوزستان